Met baksteen in de hand over straat: sensibiliseringsgrap in Canada zorgt voor verwarring online

Op social media gaan beelden rond van bakstenen bij zebrapaden die voetgangers kunnen gebruiken om ‘veilig over te steken’. De video’s spelen zich af in de Canadese stad Vancouver en zijn echt, maar ludiek bedoeld om te sensibiliseren. Het gaat om een 1 april-actie van een organisatie die zich inzet voor verkeersveiligheid. De beelden gingen op sociale media een eigen leven leiden. Bovendien ging het om sponzen bakstenen, die intussen door de stad verwijderd werden.

19 juni 2024

factcheck (sociale) media mobiliteit

Door een baksteen te gebruiken zou je als voetganger de straat veilig kunnen oversteken door de auto’s te intimideren. Dat is te zien in video’s op sociale media. De video’s spelen zich volgens berichten af in Vancouver, Canada.

De video’s zijn echt, maar de beelden moeten gezien worden binnen de context van een 1 april-actie van een organisatie die zich inzet voor verkeersveiligheid in de stad.

Bovendien waren het sponzen bakstenen en was er dus geen echt gevaar. De actie is inmiddels afgelopen.

Grootsteden kunnen gevaarlijk zijn voor voetgangers: je moet uit je doppen kijken voor auto's, taxi's en bussen. Daarop zou in de stad Vancouver in Canada nu een oplossing gevonden zijn. Meerdere beelden die op verschillende sociale media te vinden zijn, tonen namelijk een ‘wapen’ dat in Vancouver bedacht zou zijn tegen roekeloos rijgedrag van automobilisten (gearchiveerd hier en hier).

De beelden tonen een bakje aan het begin van het zebrapad, waar “neem een baksteen” op staat. Mensen lopen vervolgens over en tonen opzichtig aan autobestuurders wat ze vast hebben. Aan de overkant deponeren ze de baksteen terug in een bakje. Meer dan 100.000 mensen liketen deze video’s al.

Kan een afbeelding zijn van ‎parkeermeter, weg, straat en ‎de tekst '‎BE SEEN GRAB A BRICK! 1. GRAB 2. LOOK 3. WAVE Tam 4. CROSS هIIEN ക VANCOUVER‎'‎‎

Screenshot van een foto op sociale media.

Sommigen geloven niet dat dit echt is: “Het is een 1 april-grap”, schrijft iemand onder een bericht. Anderen zouden het graag in hun eigen stad geïmplementeerd zien: “Dit heeft Denver nodig”, schrijft een Amerikaan.

Beelden circuleren ook op kanalen van Nederlandstalige gebruikers, zonder veel context. Is dit echt iets dat in Vancouver aan de gang is?

Beelden tonen 1 aprilgrap van een Canadese organisatie

Volgens de info uit de video zouden de beelden komen van Vision Zero Vancouver, een organisatie die zich inzet voor een veiliger Vancouver. Op de sociale media kanalen van Vision Zero Vancouver staat de video gepost op 1 april met het bijschrift: “We zijn het zat om te wachten op onze politici tot ze iets doen. Dus introduceren we een nieuwe tool voor de veiligheid van voetgangers: BAKSTENEN!”

In interviews meldden ze dat het wel degelijk om satire gaat: “Het is onze 1 april-grap die iets te vroeg plaatsvond, namelijk tijdens de ochtend van 30 maart, zodat onze fotograaf nog genoeg tijd zou hebben om het tegen 1 april klaar te krijgen.” De acties vonden plaats op Granville Island en in het centrum van Vancouver. Een cruciaal element in deze ‘grap’ is het feit dat de ‘stenen’ helemaal niet van steen zijn, maar in realiteit uit spons bestaan. Er was dus geen gevaar voor de automobilisten.

De stad Vancouver meldt via mail aan Factcheck.Vlaanderen dat de stenen intussen verwijderd zijn en dat de stad niets met de actie te maken heeft: ze wil inzetten op verkeersveiligheid, maar zonder een conflict te creëren tussen verschillende verkeersgebruikers, aldus een woordvoerder. Factcheck.Vlaanderen nam ook contact op met Vision Zero voor een reactie, maar kreeg vooralsnog geen antwoord.

Verkeerssituatie in Vancouver

Net zoals in vele andere grootsteden is verkeersveiligheid in Vancouver een heikel punt. De stad noemt zich in een rapport van 2015 een van de meest fietsvriendelijke steden van Noord-Amerika. Maar de meest recente cijfers tonen dat er nog heel wat ongevallen zijn. Tussen 2018 en 2022 waren er bijna 2000 fietsincidenten en 2500 incidenten met voetgangers. Daarmee is de regio koploper in de provincie British Columbia. In vergelijking met andere grote steden doet Vancouver het niet zo slecht. Voor de periode 2016-2020 kende de stad 1,82 dodelijke slachtoffers per 100.000 inwoners. Het doet daarmee beter dan steden als New York, Seattle en San Francisco.

Vision Zero Vancouver hoopt met dit soort acties dat er meer maatregelen getroffen worden. De actie met de bakstenen dient als een voorbeeld hoe creativiteit en humor tools zijn om bewustwording te creëren en iets te veranderen, stellen ze in de pers. Ten slotte beloven ze dat er nog meer “fun” in aantocht is.

Conclusie

Een 1 april-actie van de organisatie Vision Zero Vancouver ging op sociale media een eigen leven leiden. Op verschillende plaatsen in Vancouver waren bakjes met bakstenen geplaatst die je kon gebruiken om ‘veilig over te steken’. De video’s daarvan zijn echt, maar zijn ludiek bedoeld. Ze dienden vooral om te sensibiliseren. Bovendien ging het om sponzen bakstenen, die intussen door de stad verwijderd werden.

Geraadpleegde Bronnen

Servaas De Fruyt

Servaas De Fruyt (23) behaalde eerst een master in geschiedenis aan de UGent en vervolgens een master journalistiek aan de KULeuven in Brussel. Hij schrijft sinds november 2023 voor factcheck.vlaanderen. Daarnaast is hij ook aan de slag in het onderwijs als leerkracht geschiedenis in Brugge.

 
Lees ook...
sep. 2023

Oude en getrukeerde beelden bewijzen niet dat laserstralen bosbranden in Hawaï veroorzaakten

25 jan.

Vechtpartij tussen scholieren in Beveren gaat viraal in India en Nederland

jul. 2022

Filmpjes van zwarte gaten zijn gemaakt met behulp van computersoftware

mei 2022

Pijltjes uit granaten in Boetsja teruggevonden voor terugtrekking Russische troepen