Waar komt dit nieuws vandaan?
De populaire Canadese zanger Justin Bieber kondigde op 10 juni 2022 in een filmpje op zijn Instagram-account aan dat hij een zeldzame aandoening heeft die zijn aangezicht gedeeltelijk verlamt, waardoor hij zijn wereldtournee moet uitstellen (1). Het filmpje werd in de eerste 2 dagen meer dan 50 miljoen keer bekeken. Binnen enkele uren nadat Bieber het filmpje gepost had, verschenen er ook tienduizenden commentaren op diverse socialemediakanalen over een mogelijk verband tussen de halfzijdige verlamming van Bieber en covid-vaccinatie. In zijn filmpje legt Bieber nochtans uit dat deze verlammingsverschijnselen tijdelijk zijn en veroorzaakt worden door een virus dat een gezichtszenuw aantast. Het gaat om de zeldzame neurologische aandoening Ramsay Hunt.
Aan zijn uitleg hebben sommige verspreiders van misinformatie geen boodschap. Een zekere Steve Kirsch publiceert een artikel waarin hij uitlegt waarom hij meer dan 99% zeker is dat de aandoening van Justin Bieber het gevolg is van covid-vaccinatie. Volgens Kirsch is aangetoond dat het Ramsay Hunt syndroom 160 keer vaker voorkomt na covid-vaccinatie dan na alle andere vaccinaties samen (2). Ook dat artikel werd al duizenden keren gedeeld op sociale media.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Steve Kirsch is een ondernemer uit Silicon Valley, die in het begin van de pandemie betrokken was bij de ontwikkeling van medicijnen tegen covid. Gaandeweg richtte hij zich tegen vaccins en tegen de wetenschap, en begon hij misinformatie te verspreiden over de covid-vaccins. Naast Kirsch kropen nog andere antivaxers in hun pen om een verband te leggen tussen Biebers probleem en de coronavaccins.
Wat is het Ramsay Hunt-syndroom?
Wanneer je ooit waterpokken (varicella) hebt gehad, dan ben je besmet geweest met het varicella-zostervirus. Dat virus blijft in je lichaam sluimeren, omdat je immuunsysteem er niet in slaagt het volledig te elimineren. Dat komt omdat dit virus zich verschuilt in je zenuwbanen, waar het blijft zitten zonder last te berokkenen. Maar in bepaalde omstandigheden kan het virus weer ‘wakker’ worden, zich vermenigvuldigen en je ziek maken. Je krijgt dan niet opnieuw waterpokken (dat kan je maar één keer krijgen), maar doorgaans zona (gordelroos). Een zeer zeldzame keer kan je, zoals Justin Bieber, verlammingsverschijnselen, gehoorverlies en huiduitslag in je aangezicht krijgen. Dat noemen we het syndroom van Ramsay Hunt, naar de neuroloog die het voor het eerst beschreef. De aandoening geneest bijna steeds spontaan.
Geen verband tussen coronavaccins en Ramsay Hunt-syndroom
Wereldwijd konden mensen die gevaccineerd zijn tegen covid aangeven of ze nevenwerkingen hadden opgemerkt die ze zelf met de vaccinatie in verband brachten. Als veel mensen dezelfde nevenwerking signaleren, wordt deze verder onderzocht. In veel gevallen is er immers geen verband tussen het vermelde probleem en de coronavaccinatie. Zo zijn er ook enkele meldingen van Ramsay Hunt-syndroom na vaccinatie. In al deze gevallen hadden de mensen chronische ziekten die de immuniteit aantasten, waardoor ze meer kans hebben dat het varicella-zostervirus opflakkert. Naast chronische aandoeningen en hoge leeftijd, kunnen ook periodes van stress het virus reactiveren.
Tot op heden is er geen verband aangetoond tussen de covid-vaccinatie en het Ramsay Hunt-syndroom.
Mogelijk verband tussen corona-infectie en Ramsay Hunt-syndroom
We weten niet of Justin Bieber gevaccineerd is tegen covid-19. Wel weten we dat hij recent covid heeft doorgemaakt. Een corona-infectie vergroot wel het risico op reactivatie van het varicella-zostervirus, en dus op zona en in zeldzame gevallen op Ramsay Hunt.
Omdat Justin Bieber geboren is in Canada, weten we ook zo goed als zeker dat hij niet gevaccineerd is tegen waterpokken. Dit vaccin was immers niet beschikbaar in zijn geboorteland toen hij er opgroeide.
Conclusie
De tijdelijke halfzijdige verlamming in het aangezicht van Justin Bieber, het zogenaamde syndroom van Ramsay Hunt, is het gevolg van een reactivatie van het varicella-zostervirus. Dat virus, dat de waterpokken veroorzaakt, hebben we allemaal onder onze leden, tenzij we ertegen gevaccineerd werden. Het waterpokkenvirus kan weer ‘wakker’ worden, bijvoorbeeld in periodes van hoge stress. Er is nooit een verband aangetoond tussen coronavaccinatie en het syndroom van Ramsay Hunt. Mensen die covid doorgemaakt hebben daarentegen, hebben wel een licht verhoogde kans op dit syndroom. Het verdwijnt spontaan.
