Heeft Pfizer een coronavaccin ontwikkeld dat voor 90% effectief is?
Marleen Finoulst - 10 november 2020
gezondheidenwetenschap gezondheid covid19
Het coronavaccin van Pfizer en BioNTech is ‘voor 90 procent effectief’ in de bescherming tegen COVID-19. Dat beweren de vaccinproducent en ontwikkelaar op basis van tussentijdse resultaten van hun fase 3-onderzoek, dat eigenlijk nog niet is afgerond. Dit onderzoek gebeurde bij bijna 40.000 proefpersonen die geen COVID-19 hadden doorgemaakt.
Waar komt dit nieuws vandaan?
Op 9 november stuurde het farmaceutisch bedrijf Pfizer een persbericht uit (1). Daarin kondigde Pfizer aan dat de eerste resultaten van de fase 3-studie met hun coronavaccin, dat het samen met biotechbedrijf BioNTech ontwikkeld heeft, verrassend gunstig zijn. Van 38.955 proefpersonen die deelnamen aan die studie, en ofwel het vaccin kregen ofwel een placebo, kregen 94 personen COVID-19. Het gros van de gevallen met COVID-19 kwam voor in de placebogroep, bij deelnemers die het vaccin niet kregen.
Pfizer besluit in haar persbericht dat de analyse toont dat het coronavaccin een werkzaamheid heeft voor meer dan 90%. Dat zou betekenen dat gevaccineerde personen in hoge mate beschermd zijn tegen een infectie met het coronavirus.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Vaccinontwikkeling
De ontwikkeling van een vaccin gebeurt zeer rigoureus en in vier fasen:
- Fasen 1 en 2 onderzoeken of een kandidaat-vaccin veilig is.
- Fase 3 test vooral de werkzaamheid van een vaccin.
- Fase 4 omvat de langetermijnopvolging, als het vaccin al op de markt is.
Op dit moment worden een viertal kandidaat-coronavaccins getest bij tienduizenden proefpersonen, van wie sommige het vaccin krijgen en andere een placebo (fase 3-studies). De firma Pfizer is de eerste die met tussentijdse resultaten naar buiten komt. In de komende weken zullen we waarschijnlijk ook meer nieuws krijgen over de werkzaamheid van andere coronavaccins.
Ontbrekende informatie
Het kandidaat-coronavaccin van Pfizer is een mRNA-vaccin dat ontwikkeld werd door het biotechbedrijf BioNTech, gespecialiseerd in onder andere immuuntherapie tegen kanker. Zo’n biotechbedrijf heeft bijna steeds grote farmaceutische bedrijven nodig om zijn vaccins te testen en op grote schaal te produceren.
Het ziet ernaar uit dat dit kandidaatvaccin een goede bescherming kan bieden om een coronavirusinfectie te voorkomen. Al zijn 94 bevestigde gevallen, waargenomen 7 dagen na de tweede vaccindosis, op bijna 39.000 deelnemers een relatief kleine groep om grote conclusies te kunnen trekken. Zo weten we weinig over de demografische gegevens (leeftijd, geslacht, woonplaats, ...) van de deelnemers en in het bijzonder over de werkzaamheid per leeftijdsgroep. Evenmin is bekend of de gezondheidstoestand van de deelnemers een invloed had op de werkzaamheid. Deze informatie is nog niet vrijgegeven door de betrokken firma, waardoor onafhankelijke wetenschappers nog geen zicht hebben op de precieze werkzaamheid.
Onduidelijkheid op lange termijn
Naast de ontbrekende informatie is er nog onduidelijkheid over enkele andere belangrijke punten:
- Hoe lang ben je beschermd door het vaccin?
- Kan je nog andere mensen besmetten als je zelf gevaccineerd bent?
- Wat met effecten (zowel nevenwerkingen als doeltreffendheid) op lange termijn?
- Hoe zullen personen die reeds COVID-19 hebben gehad of doormaken reageren?
Op die vragen kunnen enkel antwoorden komen door gevaccineerde versus niet-gevaccineerde groepen mensen jarenlang te blijven opvolgen (fase 4).
De studie van Pfizer loopt nog verder, tot er 164 bevestigde COVID-gevallen zijn. Van zodra alle informatie over nevenwerkingen tot 2 maanden na de tweede dosis verzameld is, zal de firma haar dossier indienen bij de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) voor een onafhankelijke en finale goedkeuring van de veiligheid en werkzaamheid.
Tot slot zijn er nog andere obstakels te overwinnen: zo moet dit vaccin bij een temperatuur van -70°C bewaard worden. Deze lage temperatuur is nodig voor de stabiliteit van het vaccin. Experts buigen zich over mogelijke oplossingen.
Conclusie
Op dit moment worden een tiental coronavaccins getest bij tienduizenden proefpersonen, van wie sommige het vaccin krijgen en andere een placebo (fase 3-studies). Het kandidaat-coronavaccin van Pfizer en BioNTech pakt uit met veelbelovende tussentijdse resultaten. Hun vaccin lijkt een goede bescherming te bieden, maar of het echt gaat om 90% voor iedereen is momenteel niet duidelijk. In het onderzoek waren er 94 COVID-gevallen op bijna 39.000 deelnemers. Het is moeilijk om daar algemene conclusies uit te trekken. Als de resultaten bevestigd worden, zijn ze wel degelijk zeer gunstig.
Geraadpleegde Bronnen
|
Heb je nog vragen over covid-19-vaccins? Check ook:
|