Waar komt dit nieuws vandaan?

Twee jaar geleden bezochten Amerikaanse diplomaten enkele onderzoekslaboratoria in Wuhan waar gevaarlijke nieuwe virussen onderzocht worden. Van dat bezoek maakten ze een verslag, waarin staat dat de veiligheid in deze onderzoekslaboratoria niet altijd verzekerd is volgens de gewenste standaarden. De diplomaten drukten hun bezorgdheid uit omdat in deze labs onderzoek gebeurt naar vleermuis-coronavirussen die mogelijk mensen kunnen besmetten. Dat verslag werd deze week naar buiten gebracht door The Washington Post, een Amerikaanse kwaliteitskrant. Het bericht werd overgenomen door Het Laatste Nieuws (1).

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Dit nieuws gaat niet over de complottheorie die eerder circuleerde via sociale media en stelde dat China bewust een kunstmatig virus maakte om het vervolgens los te laten op de wereld. Het gaat enkel over een verslag waarin diplomaten zich zorgen maken over de veiligheid in Chinese labs.

Tot nu toe werd aangenomen dat het vleermuis-coronavirus via een Chinese markt terecht is gekomen bij de mens, mogelijk via een tussenstap in een ander soort dier, zoals een schubdier. Deze theorie wordt ondersteund door twee argumenten:

• Van de eerste coronapatiënten in Wuhan was twee derde op zo’n markt geweest.
• Het nieuwe coronavirus lijkt zeer sterk op het vleermuis-coronavirus met kenmerken van een schubdier-coronavirus.

Bovendien zijn al meerdere gevaarlijke nieuwe virussen op vergelijkbare wijze ontstaan bij dergelijke contacten tussen mens en dier. Maar er zijn ook enkele tegenargumenten bij deze theorie:

• Niet alle patiënten van de eerste coronazieken konden gelinkt worden aan de Chinese markt.
• Het is niet zeker of er vleermuizen en schubdieren op de markt aanwezig waren.
• Er ontbreekt nog een genetisch puzzelstukje dat de overdracht van het virus van dier op mens kan verklaren.

Op dit moment is het niet meer zo zeker dat het nieuwe coronavirus op een markt in China ontstaan is. Zeer recent verschenen ook enkele nieuwe publicaties die bijkomende twijfel zaaien over de markt-theorie, maar deze studies moeten nog gecontroleerd worden (er vond nog geen peer-review plaats). Volgens een ervan zou het coronavirus al enkele jaren onder mensen circuleren.

Conclusie

In de Verenigde Staten zijn rapporten opgedoken van enkele jaren geleden, waarin diplomaten zich zorgen maken over de veiligheid in de Chinese laboratoria in Wuhan waar onderzoek gebeurt naar nieuwe coronavirussen. Daarom is het theoretisch niet uitgesloten dat zo’n virus per ongeluk ontsnapt is, maar dit is tot nu toe niet aangetoond. Anderzijds is de theorie dat het coronavirus ontstaan is op een Chinese markt, door nauw contact tussen mens en vleermuis, ook niet helemaal bewezen.


Onze analyse is gebaseerd op informatie die werd verstrekt door prof. dr. Herwig Leirs, expert in evolutionaire ecologie, departement biologie, Universiteit Antwerpen.