Waar komt dit nieuws vandaan?
Amerikaanse onderzoekers gingen in een grootschalige opvolgstudie na of er een verband is tussen vis eten en melanoom, de kwaadaardigste vorm van huidkanker (1):
- Ze bestudeerden de gegevens van 491 367 deelnemers.
- Bij de start van de studie gingen ze na hoeveel vis de deelnemers aten.
- De onderzoekers verzamelden ook tal van andere gegevens van de proefpersonen, waaronder hun geslacht, leeftijd, blootstelling aan zonlicht, BMI en roken.
- Dit zijn factoren die de kans op melanoom mogelijk verhogen.
- Bij de statistische analyse moet daarmee rekening gehouden worden.
- Vervolgens volgden de wetenschappers de deelnemers gemiddeld 15,5 jaar op.
- Tijdens deze periode hielden ze bij wie een melanoom ontwikkelde.
- Deze gegevens vergeleken ze statistisch met de hoeveelheid vis die de deelnemers aten.
- Op basis daarvan konden de onderzoekers vaststellen dat meer vis eten de kans op melanoom doet toenemen:
- De deelnemers die gemiddeld 43 gram vis per dag aten, hadden 22% meer kans op een melanoom dan diegenen die slechts 3 gram vis per dag aten.
- Vooral de consumptie van tonijn bleek een negatief effect te hebben.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Vis zit boordevol gezonde voedingsstoffen: het is een belangrijke bron van eiwitten, vitamines (A, D, B12 en B3), mineralen en sporenelementen (ijzer, zink, jodium en selenium). Bovendien is vette vis de bron bij uitstek van omega 3-vetzuren. Deze vetzuren beschermen tegen hart- en vaatziekten en spelen een belangrijke rol in de hersenontwikkeling (2).
Maar vis kan door milieuverontreiniging gecontamineerd zijn met PCB’s, dioxines, arseen en kwik (3). Onderzoek heeft aangetoond dat arseen in drinkwater de kans op huidkanker verhoogt (4). Het is aannemelijk dat arseen uit vis hetzelfde effect heeft. Ook kwik zou de kans op huidkanker verhogen (5). Dit zou het vastgestelde verband tussen vis eten en melanoom kunnen verklaren.
Wegens deze vervuilende stoffen in vis raadt de Hoge Gezondheidsraad aan om niet meer dan 2 keer per week vis te eten, waarvan één keer vette vis. En omdat niet elke vis evenzeer verontreinigd is, is het belangrijk om te variëren (6). Roofvissen zoals haaien, zwaardvis en tonijn zijn over het algemeen gevoeliger voor verontreiniging (3).
Toch is het belangrijk om alles in het juiste perspectief te zien. Overmatige blootstelling aan zonlicht heeft een veel grotere impact op de ontwikkeling van huidkanker dan vis eten. Daarop inzetten zal meer effect hebben dan vis vermijden. Er is niets mis met 2 keer per week vis eten.
Conclusie
Vis is goed voor je gezondheid. Maar te veel is nooit goed. Onderzoekers stelden vast dat mensen die dagelijks vis eten (43 gram/dag) iets vaker een kwaadaardige huidkanker ontwikkelen. Mogelijk komt dat door zware metalen in vis, zoals kwik en arseen. Van deze stoffen is aangetoond dat ze de kans op huidkanker verhogen. Maar het is belangrijk om alles in het juiste perspectief te zien. Overmatige blootstelling aan zon vermijden is de belangrijkste maatregel om je kans op melanoom te verkleinen. Je mag gerust 2 keer per week vis eten, maar alle dagen vis op het menu doe je beter niet.
