Waar komt dit nieuws vandaan?

Amerikaanse onderzoekers gingen het risico na om besmet te worden met het coronavirus tijdens een vliegreis (1). Een besmette persoon kan het virus overbrengen wanneer hij of zij praat, hoest, niest of zingt, en door kleinere aerosoldeeltjes die kunnen blijven zweven in een ruimte. Tijdens een vliegreis zijn verschillende personen soms gedurende uren samen in een gesloten ruimte, wat het risico op een coronabesmetting zou kunnen verhogen.

De onderzoekers bestudeerden het aantal besmettingen in vliegtuigen om de kans op een coronabesmetting tijdens een vliegreis te bepalen. Ze vonden in totaal slechts 42 bevestigde gevallen in de wereld van mensen die besmet werden tijdens een vliegreis. Ze vergeleken dit met het aantal gevallen in snelle treinen in China, namelijk 2.300 of 0,3% van alle passagiers.

Volgens de onderzoekers is het risico om het coronavirus op te lopen tijdens een vlucht zeer laag, zeker wanneer de passagiers alle veiligheidsvoorschriften volgen, zoals mondmaskers dragen. De luchtverversing in vliegtuigen verloopt veel sneller dan in gebouwen. De helft van de verse lucht komt van buitenaf, en de andere helft wordt gerecycleerd via filters. Alle risico’s op besmetting zijn dus afkomstig van contacten met andere passagiers die drager zijn van het coronavirus.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Het artikel in het wetenschappelijk tijdschrift is eigenlijk een zeer kort verslag, zonder gegevens over de werkwijze en methode van de onderzoekers. Zo weten we niet uit welke databank de 42 bevestigde covid-gevallen komen, noch over hoeveel reizigers het gaat in totaal. Dat laatste cijfer kennen we wel binnen de context van de Chinese snelle treinen: 0,3% van alle passagiers wordt besmet met het coronavirus tijdens een treinreis, dus 3 op 1.000 reizigers.

De onderzoekers van deze Amerikaanse studie hielden ook geen rekening met besmettingsgevaar in luchthavens. En hoe hebben de onderzoekers een onderscheid kunnen maken tussen coronabesmettingen in het vliegtuig en in de luchthaven?

Bovendien hebben de onderzoekers zeer nauwe contacten met Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen. Het onafhankelijk Centre for Disease Control (CDC) stelt duidelijk dat de lucht in vliegtuigen vrij veilig is, maar dat reizen in de nabijheid van besmette personen een groot risico inhoudt (2).

In een artikel van eind juni 2020 in Medrxiv, dat niet kritisch nagekeken werd door collega’s, schatte de auteur het risico om besmet te worden met het coronavirus in een vliegtuig op 1 op 4.300 personen, en op 1 op 7.700 personen als de middelste stoel vrij blijft (3). Deze berekening gold alleen voor vliegreizen in Amerika van ongeveer twee uur. De auteur benadrukt dat een besmetting natuurlijk pas mogelijk is wanneer een besmette persoon aan boord zit. Ironisch genoeg verkiest hij om zelf niet te reizen.

Conclusie

De lucht in vliegtuigen lijkt vrij veilig, omdat ze voortdurend ververst wordt. Het risico op een besmetting met het coronavirus via de lucht is tijdens een vliegreis vrij laag. Behalve natuurlijk wanneer je in de buurt bent van een besmette persoon in de luchthaven of in het vliegtuig!