Waar komt dit nieuws vandaan?

Het Amerikaans instituut CDC volgde tussen december 2020 en maart 2021 3950 personen uit de zorgsector, die gevaccineerd werden met de coronavaccins van Pfizer-BioNTech en Moderna (1,2). De studie bestond erin om bij alle deelnemers en een vergelijkbare niet-gevaccineerde controlegroep wekelijks een coronatest (PCR) te doen. 

Zo bestudeerde men in de eerste plaats hoe goed deze vaccins werken in de ‘echte wereld’. 

• Vanaf 14 dagen na de eerste prik was 80% van de deelnemers beschermd en bleven de coronatests negatief.
• Vanaf 14 dagen na de tweede prik van 90% van de deelnemers beschermd tegen ziekte en bleven evenveel coronatests negatief.

In de klinische studies van Pfizer en Moderna werd in de eerste plaats gekeken naar het effect van de vaccins op het vermijden van covid-19. In deze Amerikaanse studie keken ze ook naar hoeveel gevaccineerde mensen nog besmet raakten zonder symptomen te ontwikkelen. Daaruit blijkt dat deze vaccins niet alleen zeer goed werken, maar ook dat ze even goed werken tegen besmetting. Van diegenen die gevaccineerd waren en toch nog besmet werden, ontwikkelde bijna 11% geen symptomen. Daaruit besluiten de Amerikaanse onderzoekers dat je na twee prikken van het vaccin tien keer minder kans hebt om nog besmet te geraken. Wie niet besmet is, kan het virus ook niet meer doorgeven.

• (1) https://www.cdc.gov/media/releases/2021/p0329-COVID-19-Vaccines.html (persmededeling CDC)
• (2) https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/70/wr/mm7013e3.htm (studie)

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Dit cohortonderzoek werd zorgvuldig uitgevoerd en bevestigt de waarde van het vaccin. 

• Het werkt inderdaad zo goed als bleek uit de derde fase-onderzoeken van Pfizer en Moderna: het vaccin werkt goed en het risico om covid-19 te krijgen vermindert met 90%. 
• De vaccins verhinderen dat mensen besmet geraakten met het virus. 

Dit onderzoek is belangrijk omdat het aangeeft dat niet alleen het aantal zieken maar ook het aantal besmettingen met 90% vermindert. Wie minder virussen met zich meedraagt, zal minder mensen in zijn omgeving besmetten.

Een studie in woonzorgcentra vond al lagere virusconcentraties in de neus bij de bewoners na hun eerste prik (3). Je kan ervan uitgaan dat ook zij minder besmettelijk waren. 

Gelijkaardige bevindingen werden vastgesteld in een Israëlische studie (4). Ook deze bevestigt de doeltreffendheid van de vaccins. Hierbij werd vooral bestudeerd hoe het virus zich gedraagt bij de weinige mensen die toch nog een besmetting opliepen na vaccinatie: 

• De virusconcentratie bij gevaccineerde mensen was 2,8 tot 4,5 maal lager dan bij niet-gevaccineerden. 

Deze lagere viruslading is een bijkomend argument om te stellen dat je na vaccinatie minder besmettelijk bent, mocht je zelf nog besmet raken.

Schotse wetenschappers onderzochten bijna 200.000 familieleden van zo’n 145.000 zorgverleners om het effect van de vaccinatie van de zorgverleners te meten (5):

• Het risico op een coronabesmetting bij de familieleden lag reeds 30% lager vanaf 14 dagen nadat de zorgverlener, die onder hetzelfde dak woont, zijn of haar eerste prik had gehad met Pfizer of AZ vaccin, vergeleken met familieleden van niet-gevaccineerde gezondheidswerkers.
• De 30% is zo goed als zeker een onderschatting, stellen de auteurs, aangezien familieleden ook elders besmet kunnen geraken.

Conclusie

Uit zeer recente studies blijkt dat de coronavaccins van Pfizer en Moderna niet alleen de gevaccineerde mensen beschermen tegen covid-19, maar er ook voor zorgt dat ze het bijna niet meer doorgeven. Wie gevaccineerd i,s wordt nog zelden besmet. Het ligt dan voor de hand dat de kans dat het virus nog wordt doorgegeven ook lager ligt. Vaccinatie vertraagt de epidemie. Toch is het een brug te ver om daaruit te besluiten dat gevaccineerde personen geen mondmasker meer moeten dragen of afstand moeten houden.. De besmettelijkheid na vaccinatie is zeker niet nul en we hebben nog verder onderzoek naar de besmettelijkheid van gevaccineerden nodig. Daarom moeten gevaccineerde personen net als alle anderen de coronamaatregelen blijven volgen.