Waar komt dit nieuws vandaan?
België adviseert om alle kinderen tussen 5 en 11 jaar te vaccineren, te beginnen met de kinderen met onderliggende aandoeningen. Het Pfizer-covidvaccin, in een aangepaste kinderdosis (een derde van de volwassen dosis), is volgens placebogecontroleerd onderzoek bij meer dan 3.000 lagereschoolkinderen veilig en werkzaam gebleken. Het biedt ook een bescherming van 90%.
Waarom kinderen vaccineren?
Kinderen worden zelden ernstig ziek bij een coronabesmetting. De vaccins worden vooral ingezet om volgende zaken beter te kunnen garanderen:
- klassen openhouden;
- quarantaines vermijden;
- kinderen laten deelnemen aan activiteiten;
- grootouders niet besmetten.
Vaccinatie van kinderen vermindert de circulatie van het virus in omgevingen met veel kinderen, zoals scholen. De Hoge Gezondheidsraad somt in haar advies een reeks bijkomende argumenten op die pleiten voor kindervaccinatie (1).
Het kindervaccin:
- kan helpen om zeldzame ernstige covid te vermijden;
- kan kinderen met chronische gezondheidsproblemen beschermen;
- is veilig en wordt goed verdragen.
We lichten deze argumenten hieronder verder toe:
Zeldzame ernstige covid vermijden
Gezonde kinderen lopen zeer weinig risico op ernstige covid-19. In zeldzame gevallen kan 2 tot 6 weken na een doorgemaakte infectie het MIS-C-syndroom optreden. Dat is een complicatie waarbij meerdere en wisselende organen ontstoken geraken, met hoge koorts en uiteenlopende symptomen.
Kinderen met chronische gezondheidsproblemen beschermen
Kinderen met onderliggende aandoeningen lopen:
- 12 keer meer risico om bij een coronabesmetting opgenomen te worden in het ziekenhuis;
- 19 keer meer risico om op een afdeling intensieve zorg te belanden.
Vaccinatie kan dat vermijden.
Veilig en goed verdragen kindervaccin
De belangrijkste nevenwerkingen na vaccinatie van een kind zijn:
Deze nevenwerkingen zijn meestal mild en verdwijnen na enkele dagen. Begin december 2021 waren wereldwijd al 4 miljoen vaccindoses toegediend aan kinderen, zonder noemenswaardige problemen.
De HGR somt in haar advies ook enkele kanttekeningen op. Zo is een ontsteking van de hartspier een zeldzame nevenwerking bij de covid-vaccinatie van jongeren, en mogelijk ook bij kinderen. Al zijn er op dit moment onvoldoende gegevens over het voorkomen van deze nevenwerking bij kinderen tussen 5 en 11 jaar. Evenmin is bekend hoelang de bescherming door vaccinatie aanhoudt en welke bescherming het Pfizervaccin biedt tegen de omikron-variant.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Kinderen met covid in het ziekenhuis
Kinderen worden net zo makkelijk besmet met het coronavirus als volwassenen. Wanneer besmettelijke varianten van het virus alomtegenwoordig zijn en meer mensen besmetten, belanden er ook meer kinderen in de ziekenhuizen. Op basis van cijfers van 10 Europese landen berekende de ECDC (European Centre for Disease Control) dat:
- 0,61% van de 5- tot 11-jarige besmette kinderen in het ziekenhuis wordt opgenomen met covid;
- 0,06% van deze kinderen op intensieve zorg terechtkomt;
- drie kwart (78%) van hen geen onderliggende aandoening heeft;
- een belangrijk aandeel ernstig overgewicht heeft (2).
Veel kinderen zijn al besmet geweest met het coronavirus, vaak zonder veel last. Het is niet duidelijk of de immuniteit na een natuurlijke infectie sterk is en lang aanhoudt. Een vaccinatie na een infectie geeft de immuniteit in ieder geval een boost.
Ontsteking van de hartspier
Ontsteking van de hartspier (myocarditis) is een mogelijke zeldzame nevenwerking van vaccinatie bij jongvolwassenen, en die bezorgdheid is er ook voor kinderen.
- In afwachting van voldoende gegevens bij kinderen, is het belangrijk om weten dat covid doormaken gepaard gaat met een groter risico op myocarditis.
- In de Verenigde Staten, waar kinderen al langer gevaccineerd worden, komt myocarditis 37 keer vaker voor bij ongevaccineerde jongeren (< 16 jaar) dan bij gevaccineerde leeftijdsgenoten.
Myocarditis is doorgaans mild en goed te behandelen.
Stress en angst
De pandemie heeft een belangrijke impact op het mentale welzijn van kinderen. Bij de groep tussen 5 en 11 jaar namen stress en angststoornissen duidelijk toe. Vaccinatie biedt hen meer kansen om deel te nemen aan onderwijs en andere activiteiten.
Conclusie
De overheid vraagt ouders om covid-vaccinatie voor kinderen tussen 5 en 11 jaar in overweging te nemen. Veel ouders twijfelen, omdat de vaccinatie deze kinderen weinig directe gezondheidsvoordelen biedt. Ze worden zeer zelden ernstig ziek van een coronabesmetting. Kinderen met onderliggende aandoeningen of obesitas lopen een iets groter risico op ernstige covid en worden daarom prioritair gevaccineerd. Wanneer voldoende kinderen gevaccineerd zijn, moeten we minder klassen sluiten, zitten kinderen minder vaak in quarantaine en hebben ze meer sociale contacten. Hoe meer mensen bovendien beschermd zijn met vaccinatie, hoe minder vlot het virus zich kan verspreiden.
(2) ECDC Interim public health considerations for COVID-19 vaccination of children aged 5-11 years
