Waar komt dit nieuws vandaan?

Onderzoekers van het Imperial College London vroegen meer dan 365.000 Britten om op drie momenten een zelftest uit te voeren. (1) Zo’n zelftest onderzoekt of je antistoffen tegen het coronavirus hebt. De wetenschappers vergeleken de resultaten van de meetmomenten in juli, augustus en september. Zo wilden ze een beeld vormen van het huidige verloop van de corona-epidemie in Engeland, en een inschatting maken van de verdere evolutie. De proefpersonen vulden ook een vragenlijst in. Daarin werd onder meer gepeild naar hun woonplaats, gezinssituatie, een eventuele coronabesmetting en de ernst van hun klachten.

Uit de resultaten van de studie blijkt dat personen die besmet waren met het coronavirus, maar geen symptomen vertoonden, naar verloop van tijd sneller hun antistoffen verloren dan personen die wel klachten hadden.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

De Britse studie die het nieuws haalde, is een zogenaamde ‘preprint’. Dat wil zeggen dat het onderzoek nog niet kritisch werd geëvalueerd door collega-wetenschappers (‘peer review’). We moeten dus voorzichtig zijn met de conclusies. Maar dat zijn de onderzoekers zelf ook. In een nieuwsbericht geven ze aan dat er ‘op het eerste gezicht’ een grotere daling van de concentratie antistoffen is bij personen die covid-19 doormaakten zonder symptomen. (2) Of dat in de praktijk effectief zo is, is niet zeker. De wetenschappers voegen eraan toe dat het nog niet duidelijk is of die antistoffen je effectief immuun maken tegen covid-19. En zo ja, hoe lang dat zou duren. Mogelijk bestaat er een verband tussen de ernst van de infectie en de daling van de hoeveelheid antistoffen, maar dat valt niet binnen het opzet van de Britse studie.

Het percentage ‘asymptomatische’ gevallen, dat zijn personen die aangeven dat ze niet ziek zijn geweest, maar toch positief testten op antistoffen, lijkt in verhouding inderdaad sterker te dalen over de drie meetpunten in vergelijking met vermoedelijke of bevestigde coronabesmettingen. Maar de studie is geen diepgaande statistische vergelijking, zo waarschuwt het Rode Kruis in een artikel (3). De onderzoekers wilden eerder een ‘globaal beeld’ vormen van de verspreiding van het coronavirus onder de Britse bevolking. Bovendien namen niet telkens dezelfde proefpersonen deel aan het onderzoek op de drie testmomenten. Daardoor is er geen sprake van persoonlijke opvolging, maar enkel van een globaal resultaat op populatieniveau.

Een andere beperking is dat de zelftests niet aangeven hoeveel antistoffen een persoon die covid-19 doormaakte juist in het bloed heeft. De tests leveren enkel een positief of negatief resultaat op. Het is niet ondenkbaar dat het verloop van de hoeveelheid antistoffen afhankelijk is van de concentratie in het begin.

Conclusie

Britse onderzoekers tonen aan dat de hoeveelheid antistoffen sneller daalt bij personen die besmet werden met het coronavirus, maar geen symptomen vertoonden, dan bij personen die wel ziek werden door covid-19. Of die vaststelling een invloed heeft op de mogelijke immuniteit tegen covid-19, werd in deze studie niet onderzocht en is ook niet zeker.