Waar komt dit nieuws vandaan?
De bewering is gebaseerd op een publicatie van Greg Wolff in het vakblad ‘Vaccine’ (1). Wolff is verbonden aan de gezondheidsdienst van het Amerikaanse leger en evalueert de gezondheidstoestand van Amerikaanse soldaten, een groep die alvast niet vergelijkbaar is met de gemiddelde bevolking. In een studie, gevoerd in januari 2020, onderzocht hij welke virusinfecties van de luchtwegen, uitgezonderd griep, voorkwamen bij personen in functie van hun griepvaccinatie in het griepseizoen 2017-2018. Hij vergeleek 2.880 personen met luchtweginfecties met 3.349 personen zonder enige infectie, en ging voor beide groepen na wie een griepvaccin had gekregen en wie niet. Er bestaat namelijk een onbewezen theorie (hypothese) dat personen die griep doormaken daardoor tijdelijk minder vatbaar zijn voor luchtweginfecties door andere virussen. Wie gevaccineerd is tegen griep en geen griep doormaakt, zou dat voordeel niet hebben. Je zou dus verwachten dat personen die gevaccineerd werden tegen griep, vaker ziek worden door andere virussen die luchtweginfecties veroorzaken. Dat stelde Wolff echter niet vast. Griep buiten beschouwing gelaten, werden mensen die niet gevaccineerd waren even vaak ziek als gevaccineerde personen. Maar, gekeken naar de virussen afzonderlijk, bleken sommige virussen wel iets vaker voor te komen in de gevaccineerde groep en sommige iets minder vaak.
- Coronavirusinfecties kwamen voor bij 7,8% van de militairen die een griepprik hadden gekregen, en bij 5,8% van diegenen die geen griepvaccin hadden gehad. Het ging hier echter niet over SARS-CoV-2, maar over andere coronavirussen, die bijv. verkoudheden veroorzaken.
- Andere virussen, zoals RSV, kwamen vaker voor bij niet-gevaccineerde deelnemers (6,9%) dan bij gevaccineerde (5,6%).
Wolff besluit zelf dat er geen bewijs is dat griepvaccinatie mensen kwetsbaarder maakt voor andere virussen dan het griepvirus.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De studie die nu het nieuws haalt, toont helemaal niet aan dat personen die gevaccineerd worden tegen griep een groter risico lopen op luchtweginfecties door andere virussen. Meer nog, het licht verhoogde risico op coronavirusinfecties is onbeduidend en gaat zelfs niet over SARS-CoV-2, dat nog niet circuleerde in de studieperiode.
De theorie dat een natuurlijke infectie doormaken, bijv. griep, mensen tijdelijk beschermt tegen andere virussen, circuleert al vele jaren. Tot op heden werd deze hypothese onvoldoende onderbouwd, en staat ze nog steeds op losse schroeven. Dat neemt niet weg dat er vaak naar de theorie verwezen wordt, wat de vaccinatietwijfel aanwakkert. En de aangehaalde studie is niet opgezet om die onderzoeksvraag te beantwoorden.
De officiële Amerikaanse onderzoeksinstantie Centers for Disease Control and Prevention (CDC) geeft op haar website aan dat er geen bewijs is dat mensen die gevaccineerd werden tegen griep vaker getroffen worden door andere virusinfecties. Het CDC wijst erop dat de theorie al vaak onderzocht is (2). Toch is het niet uitgesloten dat je dit najaar zowel griep als covid-19 kan oplopen, want SARS-CoV-2 is nog steeds onder ons. Kwetsbare groepen laten zich dus het best vaccineren tegen griep.
Conclusie
Het is niet aangetoond dat het griepvaccin het risico op covid-19 verhoogt. De studie die de media haalde, stelde een licht verhoogd risico vast op infecties met andere coronavirussen dan SARS-CoV-2 (bijv. verkoudheidsvirussen) bij Amerikaanse militairen. Maar dat verschil was klein en mogelijk te wijten aan andere factoren. Het is natuurlijk niet uitgesloten dat mensen dit najaar zowel covid-19 als griep oplopen. Daarom is het belangrijk dat risicogroepen zich tijdig laten vaccineren tegen griep.
