Waar komt dit nieuws vandaan?

Een goed voedingspatroon is heel belangrijk voor een goed werkend immuunsysteem. Volgens de Europese voedselautoriteit EFSA leveren verschillende vitaminen (zoals vitamine A, B6, B9, B12, D) en sporenelementen (waaronder koper, ijzer, zink en selenium) een belangrijke bijdrage aan een goed werkend immuunsysteem (1). Op basis hiervan werd al snel gesuggereerd dat deze stoffen een belangrijke rol kunnen spelen in de pandemie.

Maar dat kan niet zomaar. Per ziekte moeten wetenschappers concreet bekijken wat de effecten kunnen zijn. Er volgden vele, voornamelijk observationele, onderzoeken. Sommige spitsten zich toe op het belang van deze voedingsstoffen tijdens de behandeling. Anderen focusten op het voorkomen van de ziekte.

Het meeste onderzoek werd gedaan naar vitamine D. Er zijn aanwijzingen dat een tekort aan vitamine D de kans op (ernstige) covid-19 vergroot. Ook voor vitamine C, ijzer, selenium, zink en omega-3-vetzuren zijn er beperkte aanwijzingen dat tekorten je vatbaarder kunnen maken voor covid-19. Maar niet elk onderzoek heeft dezelfde resultaten (2). Daarnaast duiken ook meer studies op die wijzen op het verband tussen een gezond voedingspatroon en de kans op covid-19 (3, 4).

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

De vraag of voeding of voedingssupplementen kunnen beschermen tegen covid-19 is niet zo eenvoudig te beantwoorden. Er zijn al tal van onderzoeken uitgevoerd, maar helaas blijven veel vragen onopgehelderd.

Het lijkt er wel op dat een gezonde en gevarieerde voeding de kans op (ernstige) covid-19 kan verkleinen. Dit kan door het directe effect van voeding op ons immuunsysteem. Maar het motto ‘meer is beter’ geldt hier niet! Het is niet omdat je meer vitaminen en mineralen inneemt dat je immuunsysteem beter gaat werken.

Enkel wanneer je een aangetoond tekort hebt aan een bepaalde voedingsstof is het zinvol om gedurende een korte tijd een supplement te nemen. Eens het tekort is weggewerkt, heeft het supplement geen enkel effect meer. Zo stelt de Hoge Gezondheidsraad dat mensen met een tekort aan vitamine D tijdelijk preventief een supplement kunnen nemen. Ook voor zink zou dit zinvol kunnen zijn (5).

Daarnaast kan voeding ook een indirect effect hebben. Een gezond en gevarieerd voedingspatroon verkleint de kans op obesitas, hart- en vaatziekten en diabetes. Dit zijn belangrijke risicofactoren die je kans op covid-19 verhogen.

Maar de beste manieren om je te beschermen tegen covid-19 (en dat benadrukken alle geciteerde auteurs) zijn de hygiënemaatregelen volgen en je laten vaccineren.

Conclusie

Verschillende vitaminen en sporenelementen zijn belangrijk voor een goed werkend immuunsysteem. Maar enkel wanneer je een aangetoond tekort hebt aan bepaalde stoffen, kunnen supplementen zinvol zijn in de bescherming tegen covid-19. Een gezond en gevarieerd voedingspatroon verkleint wél de kans op verschillende belangrijke risicofactoren zoals obesitas, diabetes en hart- en vaatziekten. Maar de beste manieren om je kans op covid-19 te verkleinen, zijn het volgen van de hygiënemaatregelen en je laten vaccineren.

 
Geraadpleegde Bronnen
(1) Cámara, M., Sánchez-Mata, M. C., Fernández-Ruiz, V., Cámara, R. M., Cebadera, E., & Domínguez, L. (2021). A Review of the Role of Micronutrients and Bioactive Compounds on Immune System Supporting to Fight against the COVID-19 Disease. Foods, 10(5), 1088.
(2) Berger, M. M., Herter-Aeberli, I., Zimmermann, M. B., Spieldenner, J., & Eggersdorfer, M. (2021). Strengthening the immunity of the Swiss population with micronutrients: A narrative review and call for action. Clinical nutrition ESPEN.
(4) Merino, J., Joshi, A. D., Nguyen, L. H., Leeming, E. R., Mazidi, M., Drew, D. A., ... & Chan, A. T. (2021). Diet quality and risk and severity of COVID-19: a prospective cohort study. Gut, 70(11), 2096-2104.
(5) Hoge Gezondheidsraad. Vitamine D, zink en Covid-19. Brussel: HGR; 2021. Advies nr. 9620.