Vleesvervangers zijn niet altijd even gezond

Waar komt dit nieuws vandaan?

Om deze vraag te beantwoorden heeft Test Aankoop 18 verschillende kant-en-klare burgers onder de loep genomen (1). Een goede vleesvervanger voldoet volgens hen aan volgende criteria:

• min. 12 gram eiwitten per 100 gram;
• max. 10 gram vet per 100 gram, waarvan max. 5 gram verzadigd vet;
• max. 1,25 gram zout per 100 gram.

Test Aankoop ging ook na hoe sterk de vleesvervangers bewerkt waren en of ze verrijkt waren met ijzer en vitamine B12. Tot slot bekeken ze de Nutri-Score.

Hun onderzoek toont aan dat de voedingswaarde van de kant-en-klare vleesvervangers sterk varieert:

• Slechts één product krijgt het label ‘Topkwaliteit’.
• Zeven producten hebben een ‘goede’ kwaliteit.
• De overige producten hebben een ‘redelijke’ (6) of ‘slechte’ kwaliteit (4).

Tien producten halen nochtans een Nutri-Score A. Vooral op de mate van bewerking en het vitamine B12-gehalte scoren veel producten niet goed. Die aspecten worden echter niet meegeteld bij de berekening van de Nutri-Score. Test Aankoop raadt dan ook aan om kant-en-klare vleesvervangers niet te vaak op het menu te zetten.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Dat niet elke kant-en-klare vleesvervanger gezond is, is ook de conclusie van onderzoek door Kind en Gezin (2) en EVA vzw (3). Vooral vegetarische balletjes en burgers bevatten vaak te veel zout en/of vet en te weinig eiwitten. Dat deze producten niet altijd verrijkt zijn met vitamine B12, hoeft geen groot probleem te zijn. Door voldoende zuivel en eieren te eten, kan je tekorten voorkomen. En zeker wanneer je slechts af en toe vlees vervangt, is dat geen probleem. Ook het lagere eiwitgehalte van sommige burgers speelt dan minder mee. Het vet- en zoutgehalte blijft echter steeds een aandachtspunt.

Een beter alternatief voor kant-en-klare vleesvervangers zijn onbewerkte plantaardige eiwitbronnen zoals granen, noten, zaden en peulvruchten. Die laatste zijn bijvoorbeeld kikkererwten, sojabonen, azukibonen, linzen, rode, bruine en witte bonen. Ook licht bewerkte vleesvervangers, zoals seitan, tofu, tempé en mycoproteïne, zijn een goed alternatief.

Conclusie

Af en toe een vegetarische burger of worst op het menu moet kunnen. Maar als je vlees op een gezonde manier wil vervangen, dan kies je beter voor een mix van granen, noten, zaden, peulvruchten en sojaproducten. Vegetarische kant-en-klare vleesvervangers bevatten vaak te veel zout en/of vet en te weinig eiwitten.