Waar komt dit nieuws vandaan?
Kniepijn en functionele hinder in het kniegewricht op oudere leeftijd zijn veel voorkomende klachten, meestal te wijten aan (beginnende) artrose. Op een röntgenfoto zijn soms onregelmatigheden te zien, zoals meniscusletsels of losse fragmentjes die het gewricht kunnen blokkeren. Zeer veel mensen krijgen hiervoor een artroscopie: een kijkbuisoperatie van het kniegewricht waarbij losse stukjes of beschadigde randjes van de meniscus verwijderd worden. Over het nut van deze ingreep bestaat al lang twijfel. Deense onderzoekers brachten 9 goed uitgevoerde studies samen die de artroscopie vergeleken met placebo-ingrepen (kijkbuisoperatie waarbij de gewrichtsholte enkel gespoeld wordt), pijnstillers of oefeningen bij 1270 personen, tussen 49,7 en 62,8 jaar oud, met slijtagetekenen van de knie (dus niet als gevolg van een trauma). Hun analyse toont dat zowel oefentherapie als chirurgie de kniepijn verbetert gedurende 3 maanden tot 2 jaar na de interventie, met een licht voordeel voor de ingreep (1). Ook pijnstillers hebben een licht, voorbijgaand effect. Echter, na artroscopie treden soms ernstige verwikkelingen op, zoals diepe veneuze trombose (4,13 per 1000 artroscopies), longembolie (1,45 per 1000), infectie van het kniegewricht (2,11 per 1000) en overlijden (0,96 per 1000). De onderzoekers besluiten dat het zeer beperkte voordeel van chirurgie niet opweegt tegen de mogelijke complicaties voor mensen met slijtage van de kniegewrichten en dat oefenen daarom een beter alternatief biedt.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Vanaf een zekere leeftijd tonen zowat alle knieën slijtagetekenen, zoals een onregelmatige meniscus of losse fragmentjes in het gewricht. Die vindt men niet alleen terug bij mensen met klachten van kniepijn en functionele hinder, maar ook bij mensen zonder knieklachten. Deze afwijkingen zijn dan ook moeilijk te beoordelen.
Kinesitherapie, oefenprogramma’s om de pijn te verlichten en het lichamelijk functioneren te verbeteren, is effectief bij kniepijn door artrose. Voor mensen met knie-artrose werkt een half uur intensief bewegen per dag (vb fietsen) pijnstillend en functie-verbeterend. Uit een recent overzichtsonderzoek over oefenen bij knieartrose, blijken zowel de pijn als het functioneren duidelijk te verbeteren (2).
Conclusie
Bezin eer je onder het mes gaat voor knie-artrose. Deense onderzoekers stellen vast dat regelmatig oefenen een gelijkaardig effect heeft op de pijn en de bewegingsbeperking in vergelijking met een kijkbuisoperatie bij mensen met slijtagetekenen van de knie. Een chirurgische ingreep houdt bovendien een risico op complicaties in.
http://www.nhs.uk/news/2015/06June/Pages/Knee-surgery-waste-of-time-researchers-argue.aspx
