Bestaat er een kopieerapparaat dat handen van reumapatiënten scant?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Reumatoïde artritis, in de volksmond ‘reuma’, is een ziekte die leidt tot gewrichtsontstekingen. Deze ontstekingen zitten vaak in de handen. Om de ernst te evalueren worden meestal verschillende onderzoeken gedaan, onder andere van de handen. Een deel van dit hand-onderzoek gebeurt doordat de arts voelt aan de handen van de patiënt: door voorzichtig te knijpen kan de arts de ernst van de ontsteking inschatten. Een andere manier om ontsteking in de handen te meten is met behulp van echografie. Sinds vorige week gebruikt het Eindhovense Maxima Medisch Centrum (MMC) “als eerste ziekenhuis ter wereld” een nieuw apparaat dat ontsteking in de handen kan meten. Deze zogenoemde ‘HandScan’, waar het MMC ook partner van is, gebruikt licht om de doorbloeding in de handen te meten. Omdat doorbloeding door ontsteking verandert, kan het daarmee ontsteking opsporen. Deze handscan zou verschillende voordelen hebben: het niet is pijnloos, gaat sneller dan een echografie en is objectief. Interessant voor het opvolgen van reumapatiënten.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Op dit moment wordt de behandeling van reumapatiënten afgestemd op de klachten, de bevindingen bij hand-onderzoek, uitslagen van bloedonderzoek en soms aanvullend onderzoek zoals een röntgenfoto of echografie. Moet de handscan dit totaalplaatje gaan vervangen? Of wordt de handscan hier ‘slechts’ een nieuw onderdeel van? Er werden al enkele studies verricht naar de doeltreffendheid van deze handscan. In een Nederlands onderzoek bij 59 patiënten scoorde de handscan redelijk: afhankelijk van de soort en locatie van de ontsteking deed de handscan het soms beter, soms vergelijkbaar en soms slechter dan het knijpen in de handen of echografie. Een Deens onderzoek bij 62 patiënten kwam tot min of meer dezelfde conclusies. Tenslotte werd in een ander Nederlands onderzoek gekeken naar de bruikbaarheid van de handscan bij strikte controle van patiënten met een vroeg stadium van reuma. De strikte controle werkte beter dan de ‘gebruikelijke zorg’, en de handscan had hier geen duidelijke invloed op.

Conclusie

De nieuwe handscan, die doet denken aan een kopieerapparaat, evalueert de ontstekingsverschijnselen bij reumapatiënten wat tot nu toe gebeurt door klinisch onderzoek van de arts of een echografie. Dit biedt een aantal voordelen, maar of patiënten daardoor ook beter behandeld worden, valt nog af te wachten.