Waar komt dit nieuws vandaan?
Onderzoekers verrichten twee studies over de impact van luchtvervuiling op het voorkomen van een reeks psychiatrische aandoeningen (1). Het gaat om twee aparte observationele studies, uitgevoerd in de VS en Denemarken.
De Amerikaanse studie vergeleek bestaande informatie over luchtvervuiling in de meer dan 3.000 Amerikaanse ‘counties’ met gegevens van verzekeringsinstellingen over ziekte en gezondheid. De onderzoekers stelden vast dat in de meest vervuilde counties meer mensen leven met bipolaire stoornissen (manische depressies) en depressies. Voor schizofrenie en persoonlijkheidsstoornissen vonden de Amerikaanse wetenschappers geen dergelijk verband.
De Deense onderzoeksgroep vergeleek hun gegevens over luchtvervuiling met de medische dossiers van een groep Denen: zij vonden meer schizofrenie, meer persoonlijkheidsstoornissen en meer depressies in de meest vervuilde gebieden en geen verband voor bipolaire stoornissen.
Beide onderzoeksgroepen concluderen dat er mogelijk een verband bestaat tussen luchtverontreiniging en psychiatrische aandoeningen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De onderzoekers gaan kort door de bocht wanneer ze dit verband suggereren. Ze hielden namelijk geen rekening met factoren als familiale aanleg (belangrijk voor de meeste psychiatrische problemen), druggebruik of traumatische levenservaringen. Het is ook niet bekend in hoeverre individuen in deze gebieden aan luchtverontreiniging werden blootgesteld. Dit kan grondig verschillen afhankelijk van waar iemand precies woont (bijv. aan een drukke weg of niet).
Er werd ook weinig rekening gehouden met socio-economische factoren. In de meest vervuilde gebieden woont een grotere concentratie mensen die lager op de socio-economische ladder staan, omdat ze zich geen ‘betere’ buurten kunnen permitteren en minder kansen hebben. Daardoor ontwikkelen ze misschien vaker een depressie of lopen ze meer risico op een psychose als gevolg van druggebruik.
Zelfs als luchtverontreiniging een rol zou spelen in het ontstaan van psychiatrische aandoeningen, bestaat er geen enkele verklaring voor een mogelijk mechanisme.
Conclusie
In sterk vervuilde gebieden in Denemarken en de Verenigde Staten wonen meer mensen met een psychiatrische aandoening, zo stellen onderzoekers vast. Daaruit kunnen we echter niet besluiten dat deze aandoeningen het gevolg zouden zijn van luchtvervuiling. Er zijn heel wat andere verklaringen te bedenken voor dit verband.
