Waar komt dit nieuws vandaan?
Zuid-Koreaanse onderzoekers gaven 31 vrouwen met anorexia en 33 gezonde vrouwen een neusspray met ofwel oxytocine, vaak ook knuffelhormoon genoemd omdat het vrijkomt bij seks en tijdens borstvoeding, ofwel placebo (1). Vijfenveertig minuten na toediening moesten de vrouwen een reeks beelden bekijken, waarvan een aantal met voeding, gewicht en lichaamsvormen te maken hadden (vb. een vrouw die zichzelf weegt, een mollige vrouw, vettig voedsel,...). Op hetzelfde scherm werd tegelijkertijd een ander beeld getoond dat niets met voeding te maken had, maar wel gelijkaardige emoties kan oproepen (jonge katjes, slangen, vogels...). Op een bepaald moment verscheen een symbool op het scherm, links of rechts, en zodra de proefpersonen dat waarnamen, dienden ze op een knop te drukken. De idee was dat vrouwen sneller reageerden wanneer het symbool verscheen naast de foto waarop ze op dat moment het meest gefocused waren. De vrouwen met anorexia waren minder gefocused op beelden van voedsel wanneer ze neusspray met oxytocine hadden gehad in vergelijking met de anorexiapatiënten die neusspray met placebo hadden kregen. Op het einde van de tests kregen de vrouwen fruitsap, waarvan ze zoveel mochten drinken als ze wilden. Hier vonden de onderzoekers geen verschil tussen de oxytocine- en de placebogroep.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
In het beste geval kan oxytocine toegediend in neusspray, de overdreven aandacht voor voeding eigen aan anorexiapatiënten tijdelijk wat verminderen. De consumptie achteraf (fruitsap) wordt er echter niet door beïnvloed. Het gaat hier om een zeer beperkte studie (31 vrouwen met anorexia), waaruit geen conclusies kunnen getrokken worden voor iedereen met anorexia. Bovendien spelen culturele factoren een belangrijke rol in het ontstaan van deze aandoening, waardoor de Zuid-Koreaanse conclusies, in geval ze zouden bevestigd worden in meer uitgebreid onderzoek, niet zo maar toepasbaar zijn op anorexiapatiënten bij ons.
Oxytocine neusspray wordt al langer online verkocht voor vanalles en nog wat: je zou er assertiever door worden, minder verlegen zijn, meer vertrouwen hebben in je medemens en ‘lichte’ autisten zouden zelfs ‘normaler’ worden. Het is duidelijk dat dit hormoon dat in verband gebracht wordt met koesteren, knuffelen, liefde en hechting, tot de verbeelding spreekt. Laat u daar niet aan vangen. Het enige waarvoor oxytocine in de geneeskunde gebruikt wordt, is het opwekken van weeën tijdens de bevalling of het stimuleren van de melkproductie bij borstvoeding. De overige indicaties zijn wetenschappelijk onvoldoende onderbouwd.
Conclusie
Neusspray met oxytocine, bekend als knuffelhormoon, zou de obsessieve aandacht voor voedsel van vrouwen met anorexia nervosa, even kunnen verminderen. De spray heeft echter geen impact op het eetgedrag. Deze studie heeft dan ook zeer weinig om het lijf.
