Is er een stamceltherapie voor maculadegeneratie in de maak?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Leeftijdsgebonden maculadegeneratie is de meest voorkomende oorzaak van voortschrijdend verminderend zicht bij 65-plussers. Men onderscheidt een droge en een natte vorm. In de droge vorm sterven de netvliescellen langzaam af en in de natte vorm gaat het sneller, met een verhoogd risico op bloedingen in het oog. Voor de droge vorm bestaat geen behandeling, terwijl progressie van de natte vorm enigszins kan worden afgeremd met geneesmiddelen.

Er wordt al jaren geëxperimenteerd met stamceltherapie bij proefdieren (muizen en varkens). Recent werden ook 2 personen (een man van 80+ en een vrouw van 60+) met de natte vorm van leeftijdsgebonden maculadegeneratie met een zeker succes behandeld met een ‘stamcelpatch’, bestaande uit een dunne laag netvliescellen die werden gekweekt uit embryonale stamcellen (1). De stamcelpatch werd via een insnede in de aangetaste oogbol gebracht met een hiervoor speciaal ontworpen applicator. Tegelijkertijd kregen de patiënten hoge doses cortisone om afstoting tegen te gaan. Na één jaar bleek de patch ingegroeid in de oogbol en bij beide patiënten verbeterde het zicht. De nieuwe techniek moet nu verder getest worden bij grotere groepen patiënten.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Deze nieuwe toepassing is een eerste stap in een mogelijke behandeling van leeftijdsgebonden maculadegeneratie, maar ze is nog veraf van een therapie in de praktijk. De patch werd bij slechts 2 patiënten ingeplant, er was geen controlegroep, er was slechts 1 jaar opvolging en de resultaten waren wel gunstig, maar lang niet perfect. Bovendien werd de therapie enkel uitgetest bij de natte vorm van maculadegeneratie, terwijl 9 op 10 mensen met deze oogaandoening de droge vorm hebben, waarvoor helemaal geen behandeling bestaat.

Conclusie

Bij 2 patiënten met de natte vorm van de veelvoorkomende oogziekte leeftijdsgebonden maculadegeneratie werden ‘stamcelpatches’ met nieuwe, gekweekte netvliescellen ingeplant. De eerste resultaten, na 1 jaar opvolging, zijn gunstig. Of dit kan leiden tot een nieuwe behandeling voor deze aandoening, zal de toekomst moeten uitwijzen.