Waar komt dit nieuws vandaan?
Amerikaanse wetenschappers berekenden hoeveel mensen wereldwijd sterven als gevolg van een te hoge zoutconsumptie (1). Daartoe combineerden ze de resultaten van diverse studies: een groep studies die een verband vindt tussen zoutconsumptie en hoge bloeddruk en een tweede groep die de link legt tussen hoge bloeddruk en sterfte door hart- en vaatziekten. Daarnaast werd nog een studie uitgevoerd bij meer dan 100.000 mensen: van diegenen die ongeveer 15 gram zout per dag consumeren (de aanbeveling is maximum 5 gram per dag), hadden er meer hart- en vaatziekten, zoals hartinfarcten en beroertes, en liepen daardoor meer risico op een vroegtijdige dood. Een consumptie van ongeveer 5 gram zout per dag wordt geassocieerd met het laagste risico op vroegtijdige sterfte door hart- en vaatziekten.
Uit alle beschikbare gegevens over zoutconsumptie, bloeddruk en sterfte berekenden de onderzoekers dat zoutreductie de bloeddruk verlaagt, alsook het risico op een vroegtijdige dood door hart- en vaatziekten.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De onderzoekers baseerden hun berekeningen op een zeer grote groep (in totaal 1,65 miljoen sterftes door hart- en vaatziekten wereldwijd), wat de resultaten kracht bij zet. Door studieresultaten te koppelen, besloten ze dat 1 op 10 overlijdens kan geassocieerd worden met te veel zoute voeding. Toch is nooit aangetoond dat een hoge zoutconsumptie een rechtstreekse oorzaak is van vroegtijdige sterfte. Het gaat hier om een onrechtstreeks verband: meer zout eten verhoogt het risico op hoge bloeddruk, en hoge bloeddruk is een risicofactor voor hart en bloedvaten. Overigens is zout slechts één risicofactor voor hoge bloeddruk. Er zijn er nog andere zoals overgewicht, overdreven alcoholconsumptie, te weinig beweging, ...
Volgens de richtlijnen van de Belgische Hoge Gezondheidsraad zouden we ons zoutgebruik moeten beperken tot 5 gram per dag. De Belg eet gemiddeld tussen 9 en 10 gram zout per dag; veel te veel dus. Het meeste zout zit in bereide voedingswaren (brood, vlees, gebak, kant-en-klare maaltijden, ...) en is moeilijker te vermijden. Om de zoutconsumptie te beperken, geldt als eerste advies om geen extra zout meer toe te voegen aan voedsel dat we zelf bereiden. De kans dat we te weinig zout eten, wat ook niet gezond is voor het hart, is bijzonder klein.
Conclusie
Niet zout, maar hoge bloeddruk verhoogt het risico op hart- en vaatziekten en vroegtijdige sterfte. Een hoge zoutconsumptie verhoogt wel het risico op hoge bloeddruk. Een zoutreductie tot maximum 5 gram per dag is daarom aangewezen, vooral in geval van hoge bloeddruk.
