Waar komt dit nieuws vandaan?
Van meer dan 100.000 Amerikaanse vrouwen tussen 50 en 79 jaar werden de leefgewoonten in kaart gebracht en gedurende gemiddeld 17 jaar opgevolgd. Dat gebeurde op basis van bevragingen, waarin de dames moesten aangeven hoeveel uur ze zitten op een dag: op kantoor, aan tafel, in de auto, voor televisie,..., hoeveel uren ze slapen en onderuit zitten in de zetel met de benen omhoog. Verder werd gevraagd naar sportactiviteiten, rookgedrag, lichaamsgewicht, alcoholconsumptie, gebruik van hormoonsubstitutie, sombere stemmingen, chronische ziekten en partnerrelatie. Tijdens de opvolgperiode stierf 14,4% van de deelneemsters. Onderzoekers uit New York analyseerden alle gegevens. De totale zittijd werd opgeteld: dit zijn alle zitmomenten uitgezonderd het zitten met de benen hoger. Ze kwamen tot de conclusie dat veel zitten het risico op vroegtijdige sterfte verhoogt, rekening houdend met alle mogelijke beïnvloedende factoren, waaronder sportactiviteiten (1). Gemiddeld zaten de vrouwen 8,5 uur per dag. Lager opgeleide vrouwen, vrouwen met een hogere body mass index (overgewicht), die roken en weinig fysiek actief zijn, brengen meer tijd zittend door dan hun leeftijdgenotes zonder die kenmerken.De onderzoekersberekenden dat vrouwen die meer dan 11 uur per dag zitten, 12% meer risico lopen om vroeger te sterven in vergelijking met vrouwen die minder lang zitten. Zelfs al doen ze af en toe aan sport. Meer dan 11 uur zitten per dag leek het risico op kanker te verhogen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Dat een sedentaire levensstijl, veel zitten dus, het risico op vroegtijdige sterfte verhoogt, is eigenlijk al langer bekend. Een stijging van 12% van het risico, betekent in dit onderzoek dat deze vrouwen 1,12 meer risico lopen dan vrouwen die minder dan 4 uur per dag zittend doorbrengen. Het risico stijgt vanaf meer dan 11 uur zitten per dag. Of die tijdsspanne betrouwbaar is, is moeilijk te zeggen, vermits informatie over de totale ‘zit-tijd’ verzameld werd via bevraging: het gaat dus om schattingen door de vrouwen zelf. Dat kunnen zowel onderschattingen als overschattingen zijn. De kans op onderschatten van het aantal uren zitten, lijkt daarbij het grootst. Stel dat je 8 uur in je bed ligt, dan blijven er 16 wakkere uren over. Elf uur zitten, betekent 5 uur voor rechtstaan, rondlopen, sport. Voor dit onderzoek werden enkel vrouwen ouder dan 50 bevraagd. Dat betekent dat men geen uitspraken kan doen voor jongere vrouwen en mannen.
Conclusie
Het onderzoek bevestigt dat een sedentaire levensstijl het risico op vroegtijdige sterfte verhoogt. Dat is al langer bekend en niet alleen voor vrouwen ouder dan 50 jaar. De totale dagelijkse zittijd, met minstens 11 uur, als risicoperiode, moet je echter met een korreltje zout nemen. De gegevens werden bekomen via bevraging en zijn per definitie schattingen. De belangrijkste boodschap is: zorgen voor voldoende lichaamsbeweging.
