Waar komt dit nieuws vandaan?
Onderzoekers van KU Leuven peilden naar de psychische gezondheid van Vlaamse jongeren (1). Dergelijke peilingen zijn belangrijk om tijdig eventuele gezondheidsproblemen op te sporen. Tussen januari 2018 en mei 2019 werd een groep van 1.913 jongeren bevraagd, waarvan 695 jongens en 1.207 meisjes, uit alle richtingen van het middelbaar onderwijs. De deelnemers kregen niet alleen vragenlijsten, maar ook een mobiele applicatie voor de smartphone waar ze 10 keer per dag gedurende 6 dagen konden aangeven hoe ze zich voelden. Daarnaast kregen de jongeren een Fitbit, dit is een armband om de fysieke activiteit te meten.
De helft van de jongeren leed aan een milde psychische klacht. Bijna 20% van de deelnemers gaf matig-ernstige tot ernstige klachten aan, waarbij meisjes meer klachten hadden dan jongens. Mogelijke klachten waren depressies, angsten en zelfs psychoses. Ongeveer 27% van de jongeren werd gepest en had meer psychische klachten. Tot slot ervaren jongeren meer positieve gevoelens wanneer ze samen zijn met anderen dan wanneer ze alleen zijn.
De onderzoekers besluiten dat psychische problemen vaak voorkomen bij jongeren, en dat deze toenemen met de leeftijd. Ze zouden de basis kunnen zijn voor psychische klachten op volwassen leeftijd. Een vroegtijdige aanpak van mentale problemen is daarom essentieel.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Deze goed uitgevoerde studie bij een grote groep jongeren toont aan dat psychische problemen alarmerend veel voorkomen. Het is natuurlijk niet eenvoudig om vast te stellen vanaf wanneer psychische klachten ernstig zijn, maar de onderzoekers gebruikten drempelwaarden om het verschil te maken tussen ernstige en weinig ernstige klachten. In de toekomst gaan ze deze drempelwaarden verder onderzoeken.
De puberteit is een moeilijke periode voor jongeren op weg naar volwassenheid, en het is natuurlijk niet de bedoeling om alle pubers naar een psycholoog te sturen. Het verband tussen psychische problemen tijdens de jeugdjaren en het risico op psychische problemen als volwassen persoon is een hypothese die in dit onderzoek niet werd bewezen.
Deze Leuvense studie wordt bevestigd door een recente Gentse studie, waar 13% van de bevraagde jongens en 24% van de meisjes tussen 17 en 18 jaar meermaals aan zelfmoord gedacht hadden (2). Volgens de Gentse studie zijn gevoelens van humeurigheid, zenuwachtigheid en futloosheid de afgelopen vier jaar behoorlijk toegenomen bij de schoolgaande jeugd, en kampt 25% met slaapproblemen. De Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie vraagt dan ook aan beleidsmensen om het budget voor geestelijke gezondheidszorg te verhogen. Vandaag bedraagt dit slechts 6% van het totale gezondheidszorgbudget. Dit zou 10% moeten worden om jongeren met psychische klachten op een degelijke manier te begeleiden.
Conclusie
Een onderzoek van KU Leuven toont aan dat ongeveer een op vijf tieners kampt met psychische klachten, vooral wanneer ze eenzame momenten doormaken. Meer inzicht in de factoren die meespelen in de ontwikkeling van deze psychische klachten is nodig om gepaste hulp te kunnen bieden.
