Waar komt dit nieuws vandaan?
Niet roken, niet drinken, veel bewegen en gezond eten is goed voor je gezondheid. Dat is nogmaals bewezen dankzij een Nederlandse studie. Een gezonde levenswijze zou jaarlijks 40.000 kankerdiagnoses kunnen schelen.
Waar komt dit nieuws vandaan?
Het onderzoek, in opdracht van KWF Kankerbestrijding en gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, zet op een rij hoe vaak een ongezonde levensstijl kanker veroorzaakt (1). Daaruit blijkt dat 19.000 rokers de ziekte krijgen. Een fout eetpatroon leidt tot 9.500 kankerdiagnoses per jaar. Overgewicht is verantwoordelijk voor 3.600 kankerdiagnoses, alcohol 2.900 en te weinig beweging voor 2.100. Studies in andere landen tonen een vergelijkbare trend aan, met het verschil dat overgewicht in Groot-Brittannie de grootste boosdoener is. In Frankrijk is dat dan weer alcohol.
De checklist van de Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek voor een gezonde levensstijl en kankerpreventie:
- Niet roken
- Geen alcohol drinken. Matige consumptie verkleint kans op hart- en vaatziekten.
- Een gezond BMI (minder dan 25)
- Minstens vijf keer per week een half uur bewegen
- Dagelijks meer dan 200 gram groente en fruit
- Minder dan 500 gram vlees per week, geen bewerkt vlees zoals worst of salami
- 30 gram vezels per dag voor vrouwen, 40 gram voor mannen. Vezels vind je terug in volkorenproducten, groenten, fruit, peulvruchten. Vb. Eén volkorenbroodje = 3,8 gram vezels.
- 1.000 mg calcium per dag
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Deze studie maakte een berekening van het aantal kankerdiagnoses door factoren die te maken hebben met de leefstijl. De onderzoekers richtten zich op beïnvloedbare factoren, namelijk: roken, alcohol, overgewicht, beweging en voedingspatroon.
De berekening was gebaseerd op een aantal gegevens. Allereerst, de aantallen mensen met bepaalde leefstijlpatronen. Er bestaan verschillende databanken met gegevens, zo is er een databank met het aantal rokers in Nederland. Ten tweede, het risico tussen een bepaalde leefgewoonte en het ontwikkelen van kanker. Deze is gebaseerd op de resultaten van de nieuwste wetenschappelijke studies. Ten slotte, het voorkomen van kanker. Uit deze drie gegevensbanken werd berekend hoeveel mensen kanker kregen als gevolg van een bepaalde leefgewoonte.
Het is belangrijk te weten dat de resultaten van deze studie schattingen zijn. Alle gegevens kennen een bepaalde mate van onzekerheid omdat ze zijn gebaseerd op een steekproef. Het is nu eenmaal niet mogelijk om alle Nederlanders te bevragen over hun eet- of beweegpatroon. Ook de studies naar het verband tussen eetgewoonten en kanker zijn gebaseerd op een steekproef. Het effect van deze onzekerheden is niet duidelijk, sommige zullen leiden tot een overschatting van de bijdrage, andere zullen de bijdrage onderschatten.
Daarnaast is het belangrijk te realiseren dat het gaat om een gemiddelde kans voor een groep mensen. 1.948 vrouwen kregen baarmoederkanker, bij 565 (29%) zou dit toe te schrijven zijn aan overgewicht. Dit betekent dat ook vrouwen zonder overgewicht baarmoederkanker kunnen krijgen, al is die kans wel kleiner.
Tot slot, de studie is gedaan in Nederland en als er verschillen zijn in leefstijlfactoren met België zal dat doorwegen in de resultaten. Een studie naar kanker door overgewicht in Europese landen vond gelijkaardige cijfers voor België en Nederland (2). Bij vrouwen was 3% van de kankerdiagnoses het gevolg van overgewicht. Bij mannen was dat 2%.
Conclusie
Een gezonde leefstijl kan kanker voorkomen. De gevonden percentages zijn een schatting met een grote marge van onzekerheid .
