Waar komt dit nieuws vandaan?
Voor deze uitspraak beroepen de wetenschappers zich op de resultaten van de DiRECT-studie. Deze studie werd uitgevoerd in 49 huisartsenpraktijken in Schotland en Engeland. Ruim 300 mensen die maximum 6 jaar diabetes type 2 hadden, namen er aan deel. Alle deelnemers hadden overgewicht of obesitas. De leeftijd schommelde tussen de 20 en 65 jaar.
De helft van de deelnemers (interventiegroep) kreeg 2 jaar geleden een voedingsinterventie. In de eerste fase van de behandeling kregen de deelnemers een zeer streng energiebeperkt dieet op basis van shakes (ongeveer 3 – 5 maanden). In de tweede en derde fase kregen de deelnemers begeleiding om het verkregen gewichtsverlies vast te houden. Ondertussen kreeg de andere helft (controlegroep) de standaardbehandeling. De deelnemers werden 2 jaar gevolgd.
Na één en twee jaar werd nagegaan hoe het gewicht en de diabetes geëvolueerd waren. Meer specifiek werd nagegaan bij hoeveel deelnemers de diabetes kon omgekeerd worden. Dit noemt men ook in remissie gaan. Voor de onderzoekers betekent remissie dat het HbA1c, een bloedwaarde om het gemiddelde suikergehalte van de laatste maanden in te schatten, lager is dan 6,5% zonder gebruik van diabetesmedicatie.
Na twee jaar is 36 % van de diabetespatiënten die de voedingsinterventie kregen in remissie. Dat is lager dan de 46 % die 1 jaar na aanvang in remissie was. Volgens de onderzoekers kwam dit omdat het gewicht in het tweede jaar gemiddeld met 2,6 kg was gestegen. Het omkeren van diabetes type 2 blijkt namelijk sterk gerelateerd aan de mate van gewichtsverlies. Van de deelnemers die na 2 jaar minimaal 10 kg gewicht verloren waren, is 64 % nog steeds in remissie. Ongeveer 1 op de 4 deelnemers in de interventiegroep wist dit gewichtsverlies te bereiken.
Ook bij de deelnemers uit de interventiegroep die niet in remissie gingen, werden er positieve resultaten geboekt. Het HbA1c daalde na 2 jaar gemiddeld van 7,7 % naar 7,1 %. En het aantal patiënten dat diabetesmedicatie nodig had, daalde van 74 naar 40 %. Bij de controlegroep daarentegen steeg het aantal deelnemers dat diabetesmedicatie nodig had van 77 naar 84 % (1).
- Lean, M. E., Leslie, W. S., Barnes, A. C., Brosnahan, N., Thom, G., McCombie, L., ... & Rodrigues, A. M. (2019). Durability of a primary care-led weight-management intervention for remission of type 2 diabetes: 2-year results of the DiRECT open-label, cluster-randomised trial. The Lancet Diabetes & Endocrinology.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De DiRECT-studie is een goed opgezette gerandomiseerde klinische studie. De resultaten van deze studie zijn hoopgevend en tonen aan dat een goede voedingsbegeleiding het verschil kan maken. Maar diabetes omkeren of in remissie gaan, zal niet bij elke patiënt lukken. Enkel wanneer de diagnose nog niet lang gesteld is (<6 jaar) én wanneer men er in slaagt behoorlijk wat kilo’s te verliezen (> 10 kg), is dit eventueel mogelijk. Daarenboven is het belangrijk dat dit gewichtsverlies behouden blijft. Van zodra de kilo’s er terug bijkomen, komt de hoge bloedsuiker terug. Het is ook afwachten wat er zal gebeuren op langere termijn. Zullen de patiënten die in remissie zijn dat ook blijven na pakweg 5 jaar?
Maar ook wanneer dit niet mogelijk is, blijft het de moeite om in te zetten op gezonde eet- en leefgewoonten. Dit heeft een positieve invloed op de bloedwaarden en verkleint de kans op verwikkelingen zoals hart- en vaatziekten (2).
Conclusie
De resultaten van deze goed opgezette studie zijn veelbelovend en tonen aan dat een goede voedingsbegeleiding mooie resultaten kan opleveren bij mensen met diabetes type 2. Ze bevestigen dat een aanpassing van de leeftstijl de eerste behandelingsoptie zou moeten zijn. Dit staat ook zo in de Belgische richtlijnen.
