Waar komt dit nieuws vandaan?
In een nieuwe studie uitgevoerd aan de universiteit van Bergen (Noorwegen) zijn onderzoekers nagegaan wat het effect is van een vetrijk dieet in vergelijking met een koolhydraatrijk dieet op het vermageringsproces. In een kleine studie hebben ze 38 mannen tussen de 30 en 50 jaar willekeurig opgedeeld in 2 groepen. De eerste groep diende gedurende 12 weken een dieet te volgen waarbij ruim 70% van de energie aangebracht werd door vetten. Ook de inname van verzadigde vetten was bij deze groep groot (1/3 van de energie). Zij mochten slechts een zeer kleine hoeveelheid koolhydraten eten (max. 11% van de energiebehoefte).
De andere groep volgde gedurende dezelfde periode een koolhydraatrijk dieet waarbij, zoals in een gezonde voeding, de helft van de energie werd aangebracht door koolhydraten. Ook de aanbreng van vetten en verzadigde vetten was zoals aanbevolen in een gezonde voeding. Om voldoende koolhydraten in te nemen werd vooral gebruik gemaakt van brood, rijst en fruitsappen.
Beide groepen namen gedurende 12 weken gemiddeld 500 kcal per dag minder in dan bij aanvang van de studie. Dit komt overeen met een matig vermageringsdieet.
De mannen hadden allen obesitas (BMI > 30) met vooral vetopstapeling ter hoogte van de buik. Dit buikvet heeft een negatiever effect op de gezondheid dan het vet op de heupen. Zowel bij aanvang van de studie als elke 4 weken werden verschillende parameters bepaald om na te gaan wat het effect van de twee diëten was op het gewicht, maar ook op het vetpercentage en vetverdeling, de bloeddruk en andere risicofactoren voor hart- en vaatziekten.
De resultaten tonen aan dat er weinig verschillen waren tussen beide diëten. Zowel bij het vetrijk als het koolhydraatrijk dieet waren de deelnemers na 12 weken duidelijk vermagerd (gemiddelde BMI ging van ± 33 naar 30). Hierbij was er vooral een afname van de vetmassa en was er slechts een klein verlies van spiermassa. Ook het buikvet en de bloeddruk waren afgenomen. Het koolhydraatrijk dieet zorgde tevens voor een daling van de slechte LDL-cholesterol, terwijl het vetrijk dieet de goede cholesterol (HDL) lichtjes deed stijgen. De andere risicofactoren voor hart- en vaatziekten daalden in beide groepen in dezelfde mate.
De onderzoekers besluiten dan ook dat een vetrijk vermageringsdieet een waardig alternatief is voor een klassiek vermageringsdieet (1).
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Dit is niet de eerste studie die aantoont dat de verhouding van vetten, eiwitten en koolhydraten in een vermageringsdieet niet het belangrijkste is. Indien je minder energie opneemt dan je verbruikt, zal je vermageren (2). Bijkomend bleek dat ook de meeste risicofactoren voor hart- en vaatziekten na 12 weken positief gedaald waren, ook bij het dieet rijk aan verzadigd vet. Of dit positief effect er ook zou geweest zijn zonder gewichtsverlies, is helemaal niet duidelijk. Je kan dus op basis van deze studie niet zomaar besluiten dat verzadigde vetten de kans op hart- en vaatziekten zouden verlagen. Het aantal studies dat het tegendeel aantoont is groot (3).
Daarnaast was het een meerwaarde geweest om zowel een controlegroep te hebben als een extra groep die een vermageringsdieet rijk aan onverzadigde vetten kreeg. Dat verzadigde vetten in vergelijking met koolhydraten ongeveer hetzelfde scoren, is al gebleken uit ander onderzoek (4).
Tot slot mogen we niet vergeten dat de studie slechts 38 mannelijke deelnemers omvatte. Dit is te klein om de resultaten te kunnen veralgemenen. Ook is verder onderzoek nodig om het effect op langere termijn na te gaan, zowel op het gewicht als op de risicofactoren voor hart- en vaatziekten.
Conclusie
Deze studie bevestigt dat, als je wil vermageren, het vooral belangrijk is om minder energie op te nemen dan je verbruikt. Of je dat doet door minder koolhydraten of minder vetten te eten, lijkt minder relevant. Wat het effect is op langere termijn dient evenwel verder onderzocht te worden.
(2) Johnston, B. C., Kanters, S., Bandayrel, K., Wu, P., Naji, F., Siemieniuk, R. A., ... & Jansen, J. P. (2014). Comparison of weight loss among named diet programs in overweight and obese adults: a meta-analysis. Jama, 312(9), 923-933.
(3) Hooper L, Martin N, Abdelhamid A, Davey Smith G. Reduction in saturated fat intake for cardiovascular disease. Cochrane Database of Systematic Reviews 2015, Issue 6. Art. No.: CD011737. DOI: 10.1002/14651858.CD011737.
(4) https://www.gezondheidenwetenschap.be/gezondheidsnieuws-onder-de-loep/is-verzadigd-vet-dan-toch-niet-zo-slecht
