Waar komt dit nieuws vandaan?
Geheugenproblemen en cognitieve achteruitgang worden getest aan de hand van vragenlijsten. Er bestaan meerdere valabele tests en één daarvan is de SAGE-test, wat staat voor Self-Administered Gerocognitive Examination (SAGE). SAGE heeft een sensitiviteit van 79%: van de 100 mensen met cognitieve problemen, waaronder
geheugenverlies, brengt de test er 79 aan het licht en ziet ze er 21 over het hoofd. Anderzijds is de test voor 95% specifiek: dat betekent dat van 100 mensen met een normale geheugenfunctie 95 mensen inderdaad juist geëvalueerd worden en aan 5 cognitieve problemen worden toegedicht die ze in werkelijkheid niet hebben. De test is al bij al een valabel en vrij betrouwbaar meetinstrument. De afname duurt ongeveer 15 minuten en deelnemers krijgen een score. Wie tussen 17 en 22 scoort, heeft een goed functionerend geheugen; 15 of 16 duidt op lichte cognitieve problemen en minder dan 14 kan wijzen op beginnende dementie. Amerikaanse onderzoekers wilden nagaan of SAGE kan gebruikt worden als screeningstest om geheugenproblemen, en beginnende dementie in de oudere bevolking op te sporen. Via allerlei kanalen (kranten, beurzen,…) vonden ze 1047 50-plussers bereid om de test te doen. Samen haalden ze een gemiddelde score van 17,8: 71,6% scoorde normaal, 10,4% had lichte cognitieve problemen en 18% zou volgens SAGE beginnende dementie hebben (1). De auteurs concludeerden dat SAGE in aanmerking komt als screeningsinstrument om mensen met beginnende dementie, of in een pre-dementie-stadium op te sporen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De proefpersonen met een afwijkend testresultaat werden niet verder onderzocht: ze werden niet verder ondervraagd, noch werden breinscans gemaakt. Evenmin werd een vergelijkend onderzoek gedaan met een andere vragenlijst. 0p basis van één test alleen kan men moeilijk uitspraken doen over dementie.SAGE is ook geen diagnostische test. De onderzoekers wilden enkel nagaan of SAGE in aanmerking kan komen als screeningstest. De vraag stelt zich of het zin heeft om alle ouderen te screenen op geheugenproblemen, wanneer geen behandeling voor dementie bestaat.
Conclusie
SAGE is een betrouwbaar meetinstrument voor het opsporen van cognitieve problemen die mogelijk kunnen wijzen op beginnende dementie. Het is echter geen diagnostische test: er is altijd meer onderzoek nodig. Dat was al bekend. De vraag is of het zinvol is om oudere bevolkingsgroepen te screenen, vermits er tot nog toe geen behandeling voor dementie bestaat.
Alzheimer Dis Assoc Disord 2010;24:64-71
