Waar komt dit nieuws vandaan?
Een team van onderzoekers analyseerde zelf-gerapporteerde gegevens van 1.018 patiënten onder behandeling voor dikkedarmkanker (1). Ze wilden weten of er een verband is tussen de inname van kunstmatig gezoete frisdranken (light-drank) en de kans op herval van dikkedarmkanker en sterfte. De proefpersonen moesten, tijdens en na hun chemotherapie, aangeven hoeveel eenheden (van 355 ml) van verschillende light-dranken ze de afgelopen 3 maanden gemiddeld gedronken hadden. Tijdens de opvolgperiode van (gemiddeld) 7 jaar hervielen 348 personen aan dikkedarmkanker, waarvan er 265 stierven. 44 anderen stierven zonder dat er sprake was van kankerherval.
De onderzoekers gebruikten ingewikkelde statistische analyses en hielden rekening met factoren zoals calorie-inname en fysieke activiteit. Ze stelden een betere overleving vast bij de proefpersonen die één of meerdere light-dranken per dag dronken. Wanneer per dag één eenheid suikerhoudende frisdrank vervangen werd door een even groot volume light-frisdrank was de kans op herval en sterfte 23% lager.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het huidig wetenschappelijk onderzoek leert ons veel over kanker en de factoren die kanker in de hand werken. Er is overtuigend bewijs dat overgewicht (BMI > 25) en zwaarlijvigheid of obesitas (BMI > 30) verband houden met verschillende kankertypes.
Kunstmatige zoetstoffen maken voedingsmiddelen zoeter zonder suiker toe te voegen. Welke invloed ze op onze gezondheid hebben blijft voorlopig onduidelijk. Of ze op lange termijn kunnen bijdragen tot gewichtscontrole en een betere gezondheid, of eerder leiden tot een hoger risico op overgewicht, suiker- en andere metabole ziekten, wordt vaak onderzocht, maar de resultaten blijven tegenstrijdig.
Deze studie heeft, zoals veel onderzoek rond voeding, een heel aantal beperkingen. Vragenlijsten waarbij proefpersonen moeten aangeven hoe vaak ze bepaalde voedingsmiddelen innamen, zijn zeer onbetrouwbaar. Bovendien is er een groot risico dat andere beïnvloedende factoren meespelen. Hier zou het goed kunnen dat de groep die light-dranken verbruikt andere gezondheidsgewoonten (bijv. meer broccoli eten) heeft die de kans op kankerherval verminderen.
Kunstmatige zoetstoffen, zoals aspartaam, zijn wel veilig voor de gezondheid, daarover bestaat voldoende onderzoek.
Meer informatie over gezonde voeding en in het bijzonder over kunstmatige zoetstoffen is te vinden op de website van het Vlaams Instituut Gezond Leven.
Bij vragen over kanker(preventie) kan je terecht op de website van de Stichting tegen Kanker.
Conclusie
Wie gezond leeft, vermindert het risico op een aantal kankers. Een gezond gewicht, een evenwichtige voeding en voldoende fysieke activiteit verminderen ook het risico op herval. De rol van kunstmatige zoetstoffen hierin is, op basis van deze studie, absoluut niet duidelijk. Light-frisdranken leveren geen nuttige voedingsstoffen aan, dus drink vooral water.
