Waar komt dit nieuws vandaan?
Onderzoekers van de universiteit van Londen vroegen in 2004-2005 aan 6.489 volwassenen van 52 jaar en ouder, hoe oud ze zich in werkelijkheid voelen: minstens 1 jaar ouder dan hun leeftijd, meer dan 3 jaar jonger of ongeveer hun leeftijd. Daarnaast werd informatie verzameld over hun gezondheidstoestand (kanker en hart- en vaatziekten werden uitgesloten).
In 2013 werd nagegaan wie nog in leven was en wie niet. Ook werden de doodsoorzaken genoteerd. Die gegevens werden vergeleken met hoe oud mensen zich gevoeld hadden in het begin van het onderzoek. Er werd ook zoveel mogelijk rekening gehouden met volgende factoren: leeftijd, geslacht, sociodemografische factoren, depressie, sociaal engagement, cognitieve functies (geheugen), fysieke gezondheid, mobiliteit, levensstijl en lichaamsbeweging. Bij aanvang van de studie vond 69,6% zich merkelijk jonger dan de werkelijke leeftijd, 4,8% voelde zich merkelijk ouder en een kwart voelde zich gewoon zijn leeftijd.
Op het einde van het onderzoek was 15,9% van alle deelnemers overleden: 24,6% van de mensen die zich 'ouder dan hun leeftijd' gevoeld had, 18,5% die zich 'hun leeftijd' gevoeld had en 14,3% van de groep die zich merkelijk jonger gevoeld had. Wanneer alle mogelijke beïnvloedende factoren in rekening werden gebracht, bleef 'zich ouder voelen dan de werkelijke leeftijd' nog steeds overeind als risicofactor voor vroegtijdig overlijden door hart- en vaatziekten, maar niet door kanker. Mensen die in het jaar na aanvang van het onderzoek overleden waren, werden uitgesloten, want mogelijk waren zij al ziek bij de start van de studie.
Na analyse van alle resultaten besloten de onderzoekers dat mensen die zich ouder voelen dan hun werkelijke leeftijd een verhoogd risico lopen op sterven door hart- en vaatziekten, maar niet door kanker (1). Wie zich 'gewoon zijn leeftijd' voelde, liep geen verhoogd risico.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het lijkt logisch dat mensen die zich ouder voelen dan ze in werkelijkheid zijn, waarschijnlijk minder gezond zijn en er een minder gezonde levensstijl op na houden. Zelfs al deden de onderzoekers een poging om zoveel mogelijk leefstijlfactoren uit te sluiten, zijn er ongetwijfeld parameters die over het hoofd gezien werden. Dit onderzoek hield bijvoorbeeld geen rekening met lichaamsgewicht. Hoe men zich voelt, heeft nog zeer veel andere aspecten. Mensen die zich jonger voelen, hebben mogelijk jongere kinderen, meer sociale activiteiten en een grotere vriendenkring. Of ze zijn gewoon optimistischer. Ook dat zijn factoren die het welzijn beïnvloeden.
Bijkomende vraag is wat deze informatie bijbrengt. De onderzoekers suggereren dat preventieve campagnes specifiek gericht kunnen worden op mensen die zich ouder voelen dan hun werkelijke leeftijd, omdat zij meer risico lopen op hart- en vaatziekten, maar dit lijkt ons moeilijk realiseerbaar.
Conclusie
Vijftigers die zich minstens 3 jaar jonger voelen dan hun leeftijd, lopen volgens dit onderzoek een iets kleiner risico om vroegtijdig te overlijden aan hart- en vaatziekten. Dat ze zich jonger voelen, kan te maken hebben met een beter fysieke, mentale en sociale gezondheid.
