Een harstilstand overleven lukt beter in onze buurlanden
Aan de Aarhus Universiteit in Denemarken verzamelden wetenschappers data van alle Denen die tussen 1995 en 2014 behandeld werden voor een eerste episode van voorkamerfibrillatie, dit is een hartritmestoornis die het risico op beroerte en hartinfarct doet toenemen (zie ook de patiëntenrichtlijn behandeling van een acute voorkamerfibrillatie (hartritmestoornis)). Voor iedere persoon met voorkamerfibrillatie werden 10 vergelijkbare controlepersonen zonder voorkamerfibrillatie gezocht die fungeerden als controlegroep. Er werd specifiek gekeken naar wie recent zijn partner verloren had. Rekening houdend met beïnvloedende factoren zoals leeftijd, geslacht, opleiding, diabetes of hartziekte, berekenden de onderzoekers de kans op voorkamerfibrillatie in functie van het overlijden van de partner (1). Van de 88.612 personen met voorkamerfibrillatie had 19,7% recent (dagen, weken, maanden, maximum één jaar) zijn levenspartner verloren. Zij liepen 41% meer risico op voorkamerfibrillatie in vergelijking met de controlegroep: dit risico was het hoogst in de twee weken na de begrafenis en nam dan geleidelijk weer af om opnieuw te normaliseren tegen het einde van het eerste jaar. De grootste risicogroep waren mensen jonger dan 60 jaar waarvan de partner onverwachts overleden was.
De onderzoekers besloten dat overlijden van een partner tijdelijk het risico op voorkamerfibrillatie verhoogt.
Groot gemis in deze studie is dat de onderzoekers de invloed van leefstijlfactoren niet in rekening konden brengen. Overgewicht en alcoholconsumptie zijn bijvoorbeeld ook risicofactoren voor voorkamerfibrillatie. Verklaring voor dit tijdelijk verhoogde voorkomen van hartritmestoornissen is niet het verdriet op zich, maar eerder de acute stress die gepaard gaat met het plotse overlijden. Stress verhoogt het hartritme en de bloeddruk. Bovendien zijn mensen onder stress geneigd om meer alcohol te drinken; ze komen evenmin toe aan sport of aan gezond koken. Alles bij elkaar genomen is het zeer aannemelijk dat partners die pas hun geliefde verloren tijdelijk kwetsbaarder zijn.
Voorkamerfibrillatie is geen dodelijke hartritmestoornis, maar moet wel opgevolgd worden. Stellen dat je als partner meer risico loopt zelf te sterven aan een ‘gebroken hart’, is dan ook overdreven.
Onderzoekers vinden een tijdelijk verhoogd risico op voorkamerfibrillatie, een niet-dodelijke hartritmestoornis, bij personen die pas hun geliefde verloren. Mogelijk als gevolg van de acute stress-situatie.