Waar komt dit nieuws vandaan?
Onderzoekers van de universiteit van Londen rekruteerden 237 gezonde volwassenen. Die waren gemiddeld 37 jaar oud en bestonden uit 49% mannen en 51% vrouwen, die in 2016 en 2017 voor een eerste keer een marathon zouden lopen (1). Het doel van de onderzoekers was om na te gaan in welke mate trainen voor een marathon de fitheid van het hart en de bloedvaten beïnvloedt.
Alle deelnemers kregen bij aanvang van de studie, zo’n zes maanden voor de marathon, een hartscan waarmee de onderzoekers de stijfheid van de hoofdslagader (aorta) maten. Hoe stugger de bloedvatwand van de aorta, hoe groter het risico op hoge bloeddruk en bijgevolg op hartkwalen. Aangezien de bloedvatwanden altijd stijver worden bij het ouder worden, beschouwen we dit ook als een normaal verouderingsverschijnsel.
De deelnemers kregen een tweede hartscan op drie weken voor de start van de marathon, dus op het moment dat ze in optimale conditie verkeerden. Van de 138 lopers die de studie voltooiden, bleek dat na de intensieve trainingsweken de aortawand minder stug was dan bij het begin van het marathontrainingsprogramma. De verminderde stugheid kwam overeen met een ‘verjonging’ van maximum 4 jaar. Het effect was het grootst bij mannen, oudere deelnemers en mensen die langzamer liepen. Ook de bloeddruk was drie weken voor de start ietsje lager (gemiddeld 3 tot 4 mmHg lager) dan ervoor.
De onderzoekers besluiten dat trainen voor een marathon ertoe leidt dat de hoofdslagader versoepelt, zelfs wanneer je de marathon niet loopt. Hij wordt dan weer even soepel als dezelfde slagader van mensen die vier jaar jonger zijn.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Dat regelmatig fysiek actief zijn goed is voor hart en bloedvaten, is al vaker bewezen. De onderzoekers maakten geen vergelijking met andere sporten. Deze studie kan dus niet aantonen dat trainen voor een marathon, met een drietal loopsessies per week, beter zou zijn dan fietsen, zwemmen of andere sporten. Het is niet uitgesloten dat andere aerobe sporten, zoals zwemmen en fietsen, hetzelfde gunstige effect hebben op de aortawand als lopen.
Duurlopen is echter niet voor iedereen weggelegd, dat bewijst de hoge uitval uit de studie: slechts 58% van de deelnemers volgde het volledige trainingsschema, dat een specifiek schema voor beginnende marathonlopers was.
Of een soepelere aortawand ook leidt tot minder hartkwalen en langer leven, kunnen we hier niet uit afleiden. De onderzoekers volgden de lopers niet lang genoeg op. We weten ook niet of de bloedvaten nog meer versoepelen wanneer mensen blijven marathons lopen.
Conclusie
Uit een Britse studie blijkt dat trainen voor een eerste marathon leidt tot een minder stugge hoofdslagader en een iets lagere bloeddruk. Dit komt overeen met een verjonging van de bloedvaten van vier jaar. Of dit zich ook vertaalt in langer leven, toonden de onderzoekers niet aan. Of dit effect op de bloedvaten ook geldt voor andere duursporten, zoals fietsen en zwemmen, onderzochten ze evenmin.
