Verschillende nieuwswebsites melden dat de Europese Unie haar lidstaten verplicht om jacht te maken op de wasbeer. Ook in België zijn al wasberen gesignaleerd, voornamelijk in Vlaams Brabant en in het zuiden van het land. De dieren verspreiden zich vanuit Duitsland en leven bij ons in de Dijlevallei en in bossen in Wallonië.
Wasberen komen oorspronkelijk uit Noord-Amerika. De exemplaren die hier leven zijn ontsnapte dieren of afstammelingen ervan. De wasberen hebben het hier prima naar hun zin en breiden zich stilaan uit over heel Europa. Het zijn exoten en dus moeten ze afgeschoten worden, zo klinkt het in sommige media. We gingen te rade bij de instanties die zich daar bij ons mee bezig houden.
Er bestaat zoals blijkt een Europese Verordening over de wasberen, die stelt dat de lidstaten hun wasberenpopulaties moeten bestrijden. Want wasberen hebben geen natuurlijke vijanden waardoor ze kunnen uitgroeien tot een plaag, wat niet goed zou zijn voor het ecosysteem. Verder dragen ze ziektes met zich mee en richten ze schade aan. Wasberen zijn dus niet zo onschuldig als ze lijken. Maar hoe de lidstaten de wasberen moeten aanpakken, staat niet met zoveel woorden in de verordening. De lidstaten zijn vrij om de wasberen te bestrijden met eigen gekozen bestrijdingsprogramma’s. Aangezien het in Vlaanderen over een relatief klein aantal wasberen gaat, worden de dieren momenteel nog niet gedood.
Volgens Tim Adriaens van INBO (Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, nvdr ) zit zo'n jacht er ook niet meteen aan te komen. “De verordening van de Europese Unie is geen bevel tot jacht. Ook in Vlaanderen zitten wasberen, maar hier is de populatie niet van dezelfde orde als in Wallonië. Vooralsnog zijn er in Vlaanderen nog geen vaste populaties. We proberen de dieren te vangen met vallen. De wasberen worden dan in de Zoo in Poperinge (De Zonnegloed, nvdr ) of in het opvangcentrum van Opglabbeek geplaatst.”
Marie-Laure Vanwanseele, woordvoerder van het Agentschap voor Natuur en Bos, bevestigt dat nu al wasberen gevangen worden. Maar ze worden niet bejaagd. “Het is niet zo dat de jacht met kogels de enige of beste oplossing is voor het probleem bij ons. De Europese Unie spreekt over het ‘beheren’ van de wasberenpopulatie, maar het uiteindelijke doel is eigenlijk wel dat ze helemaal verdwijnen uit Europa. Jacht is een optie, maar voorlopig proberen we de wasberen te vangen met daarvoor speciaal ontwikkelde vallen”, aldus Vanwanseele.
In andere landen, zoals Duitsland, is de populatie zo groot, dat de aanwezigheid van wasberen alleen maar onder controle gehouden kan worden door ze af te schieten. In 2016 zijn er in Duitsland niet minder dan 140.000 wasberen geschoten. “Daar is het onmogelijk om alle wasberen nog weg te krijgen. Wanneer je een deel schiet, heeft de rest meer levensruimte en voedsel en breidt die zich weer uit. Wasberen zijn bovendien erg zelfonderhoudend en eten bijvoorbeeld ook uit vuilnisbakken”, zegt Adriaens.
Conclusie
Is de jacht op wasberen geopend? Afhankelijk van de grootte van de populatie en het nationaal beleid wordt er wel degelijk op de dieren gejaagd of geschoten. In Vlaanderen is het, vanwege de kleine populatie, de bedoeling dat de wasberenpopulatie zo volledig mogelijk afgevangen wordt, maar voorlopig worden de dieren dus niet gedood.
