Wat weten we hierover?
We hebben allemaal wel iets te doen, een plaats waar we moeten geraken of waar we op tijd moeten zijn, wanneer we geconfronteerd worden met personen in nood. Er zijn tientallen redenen om geen tijd te hebben om te helpen. Of we zijn geneigd te denken dat anderen wel zullen helpen, maar als iedereen zo denkt, helpt niemand. Eerste hulp bieden kan het verschil maken tussen leven en dood.
Hoe pak je eerste hulp als niet-hulpverlener concreet aan? Eerst en vooral is het belangrijk om rustig te blijven wanneer je geconfronteerd wordt met een noodsituatie. Spreek jezelf moed in en begin ook tegen het slachtoffer te praten. In het wetenschappelijk onderbouwde handboek ‘Help! Eerste hulp voor iedereen’ legt het Rode Kruis heel eenvoudig uit wat je als leek kan doen wanneer je hulp wil bieden aan mensen in nood (1). Elke noodsituatie vraagt om dezelfde aanpak, die volgens vier stappen verloopt.
1. Zorg voor veiligheid
2. Beoordeel de toestand van het slachtoffer
3. Alarmeer de hulpdiensten
4. Verleen verdere eerste hulp
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Stap 1. Zorg voor veiligheid. Voor iedere eerstehulpverlener is veiligheid de eerste prioriteit. Aan een dode held heeft niemand iets.
Stap 2. Beoordeel de toestand van het slachtoffer. Controleer het bewustzijn door het slachtoffer luid toe te spreken en voorzichtig aan de schouders te schudden. Reageert het slachtoffer niet op deze prikkels, dan is hij bewusteloos. Maak de luchtweg vrij: kantel het hoofd achterover en til de kin omhoog. Controleer ook de ademhaling.
Stap 3. Alarmeer de hulpdiensten.Vraag iemand anders de hulpdiensten 112 te bellen en blijf zelf bij het slachtoffer. Enkel als het niet anders kan, bel je zelf. Vermeld aan de hulpdiensten steeds wat er gebeurd is, wat de gevaren zijn, waar je je precies bevindt, wie de slachtoffers zijn en in welke toestand ze zich bevinden.
Stap 4. Terwijl je wacht op de komst van gespecialiseerde hulp, kan je het volgende doen. Controleer geregeld bewustzijn en ademhaling. Blijf kalm. Zorg voor comfort van het slachtoffer: bescherm hem bijvoorbeeld tegen warmte of koude. Blijf rustig praten tegen het slachtoffer. Houd rekening met emotionele reacties nadien.
Mensen die hulp geboden hebben in een noodsituatie beschrijven dit nadien vaak als een goede ervaring, ook als de persoon niet kon gered worden.
Conclusie
Mensen in nood helpen is letterlijk onze plicht. Iedereen moet volgens de Belgische wet helpen in noodsituaties. Zelfs als je geen hulpverlener bent en geen EHBO-cursus hebt gevolgd, kan je mensen in nood helpen. Het eenvoudige vierstappenplan van het Rode Kruis helpt je daarbij.
