Waar komt dit nieuws vandaan?
Wereldwijd is bijziendheid de snelst toenemende oogaandoening (1). Bijna de helft van de Europese jongvolwassenen is bijziend. In Azië kwam het in 2015 bij 80-90% van de jongvolwassenen voor. In 1955 ging het nog over 20%.
De toename van bijziendheid zou samenhangen met een gebrek aan buitenactiviteiten, waarbij je in de verte kijkt. Door veel naar voorwerpen dichtbij te kijken, bijv. bij overmatig beeldschermgebruik, kan de oogbol van een kind vervormen. Bijziendheid wordt veroorzaakt door erfelijke factoren, maar ook in de hand gewerkt door dichtbijwerk. Als je kijkt naar een punt dicht bij het oog, vervormt je oog zich om het voorwerp scherp te stellen. Gebeurt dat te vaak of te lang aan een stuk, dan kan je oogbol vervormen en kan je bijziend worden. Dergelijke vervorming is vooral mogelijk bij kinderen en jongeren tot 25 jaar.
Een team van Nederlandse experten stelde richtlijnen op voor het beeldschermgebruik bij kinderen om het risico op bijziendheid te verminderen (2). Ze raden aan om een kind na 20 tot 30 minuten beeldschermgebruik een andere activiteit te laten aanvatten, waarbij het minder ‘dichtbij’ focust, en om twee uur per dag naar buiten te gaan.
In een interventiestudie bij 6- en 7-jarigen op scholen in Taiwan gingen onderzoekers het effect na van een onderbreking van 10 min na 30 min dichtbijwerk (3). Tijdens de opvolging van de kinderen kwam bijziendheid 35% minder voor.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Bijziendheid komt meer en meer voor bij jongeren, en kan niet uitsluitend verklaard worden door erfelijke factoren. Leefgewoonten spelen vermoedelijk een rol.
Hoewel het onderzoek nog vrij beperkt is, lijkt het beeldschermgedrag een belangrijke factor te zijn, net als het feit dat kinderen minder buiten spelen en op afstand kijken. Eerder onderzoek wees ook uit dat studenten die vaak met de neus in de boeken zitten vaker bijziend worden.
Ondanks de beperkingen is het advies om twee uur per dag buiten te vertoeven zeker aanvaardbaar. Dit is niet alleen beter voor de ogen, maar vermindert ook het risico op overgewicht en slaapproblemen.
Conclusie
Veelvuldig beeldschermgebruik verhoogt het risico op bijziendheid bij kinderen en jongeren. Omdat we in tijden van corona zoveel mogelijk ‘in ons kot’ moesten blijven, begonnen experts aan te raden om het beeldschermgebruik bij kinderen te beperken, elk halfuur te onderbreken en af te wisselen met twee uur per dag naar buiten gaan.
