Waar komt dit nieuws vandaan?
Spaanse onderzoekers gingen na of regelmatig bier drinken kan beschermen tegen dementie (1). Daarvoor voerden ze een literatuurstudie uit. Die omvatte geen studies waarbij deelnemers bier moesten drinken versus een controlegroep, maar wel studies over de mogelijke gezondheidsvoordelen van scheikundige stoffen aanwezig in bier:
- Het metaal aluminium zou een rol spelen in het ontstaan van dementie. Silicium in bier zou de opname van aluminium in je lichaam afremmen.
- Bier bevat ook polyfenolen, scheikundige stoffen die ontstekingen in je hersenen zouden afremmen.
- Aanwezige vitamines kunnen eventueel mee een mentale achteruitgang helpen voorkomen.
Verder worden in de studies vooral laboratoriumtests en dierproeven besproken, die onrechtstreeks zouden aantonen dat bier drinken kan beschermen tegen dementie.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Dit artikel is het zoveelste dieptepunt in wetenschappelijk voedingsonderzoek: 36 bladzijden lang proberen de onderzoekers de lezer te overtuigen dat bier helpt tegen dementie, zonder degelijke studies op te voeren die aantonen dat dat ook echt bij mensen het geval is. Het is een aaneenschakeling van veronderstellingen, die ondersteund worden met selectief gekozen wetenschappelijke studies. Die techniek zou je kunnen toepassen op alle voedingsmiddelen: de samenstelling nagaan en in de wetenschappelijke literatuur naar aanwijzingen zoeken dat de aanwezige scheikundige stoffen beschermen tegen een bepaalde aandoening.
Het artikel werd kritisch nagelezen door experts, maar verscheen ongeacht de beoordeling in het tijdschrift Nutrient. De reden is eenvoudig: auteurs moeten 2.220 euro betalen om hun artikels te laten publiceren, een bron van inkomsten voor het tijdschrift. En voor zo’n bedrag mag de kwaliteit blijkbaar al eens wat inboeten.
Opmerkelijk is dat de Spaanse onderzoekers de essentie van het verhaal weinig bespreken: bier bevat alcohol, en regelmatig alcohol drinken verhoogt dan weer het risico op dementie (2).
Het verband nagaan tussen levenslang bier drinken en dementie is trouwens zeer moeilijk, aangezien mensen niet alleen bier drinken. Ook andere voedingsmiddelen kunnen een rol spelen. Wat zeker is, is dat overmatig bier drinken tijdelijke dementie kan veroorzaken tijdens een kater.
In het verleden werd reeds aangetoond dat gezonde eet- en leefgewoonten het risico op dementie kunnen verlagen, maar zekerheid daarover is er niet.
Conclusie
Een literatuurstudie somt een aantal veronderstellingen op waarom bier zou kunnen beschermen tegen dementie, maar toont het helemaal niet aan. Wel weten we dat regelmatig alcohol drinken het risico op dementie net kan verhogen. Gezonde eet- en leefgewoonten blijven dus belangrijk.
