De open brief ‘Wat nu?’ van Factor V trekt overhaaste conclusies over immuniteit

In een open brief beweert de groep “Factor V” dat de immuniteit die je verkrijgt na besmetting met het coronavirus beter beschermt tegen het virus dan wanneer je gevaccineerd wordt. Ook de doeltreffendheid van vaccins zou significant dalen na verloop van tijd, met name door de nieuwe Deltavariant. Het klopt dat de bescherming van vaccins tegen besmetting na verloop van tijd kan verminderen, maar verschillende studies wijzen er ook op dat de bescherming tegen ernstige symptomen overeind blijft. Er bestaat ook weinig bewijs voor de stelling dat je na een besmetting beter beschermd zou zijn dan met een vaccin.

13 oktober 2021

factcheck gezondheid covid19

De bescherming van vaccins tegen besmetting lijkt inderdaad te dalen na verloop van tijd.

Over de doeltreffendheid tegen ernstige symptomen zijn studies nog tegenstrijdig.

Ook de bescherming van natuurlijke immuniteit daalt na verloop van tijd.

Er lijkt weinig bewijs te bestaan voor de stelling dat natuurlijke immuniteit beter werkt dan vaccinatie.

Natuurlijke immuniteit en vaccinatie kunnen elkaar ook aanvullen.

Vaccins verliezen tot op zekere hoogte effectiviteit tegen besmetting…

In de open brief van Factor V wordt gesteld dat immuniteit afneemt bij vaccinatie. Verschillende studies uit onder meer het Verenigd Koninkrijk, Israël en de Verenigde Staten geven inderdaad aan dat er een lichte afname is van immuniteit door vaccinatie doorheen de tijd. Elk van deze studies geeft echter slechts voorlopige resultaten die nog door bijkomend onderzoek bevestigd moeten worden. Voorzichtigheid met de gegevens is dus geboden. 

… maar het is niet zeker of ook bescherming tegen ernstige symptomen daalt

De studies uit het Verenigd Koninkrijk en Israël suggereren dat ook de effectiviteit van vaccins tegen een ernstig ziekteverloop (en dus hospitalisatie) daalt. Hierover is wetenschappelijk onderzoek op dit moment echter tegenstrijdig. Verschillende studies geven namelijk aan dat de bescherming tegen ernstige symptomen juist wel overeind blijft. 

Een Amerikaanse studie uitgevoerd in de Mayo Clinic in Minnesota vergeleek de effectiviteit van twee mRNA-vaccins, Moderna en Pfizer. De onderzoekers stelden vast dat zes maanden na toediening de effectiviteit van mRNA vaccinatie hoog bleef in het voorkomen van hospitalisaties. De effectiviteit tegen infecties was wel licht verlaagd. 

Een andere recente studie, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift The Lancet, wijst in dezelfde richting. Dat onderzoek bestudeerde meer dan 3,4 miljoen mensen die het Pfizervaccin kregen. 

Ook dit onderzoek wijst erop dat de doeltreffendheid tegen besmettingen daalt. Vijf maand na de tweede injectie zou zou dat vaccin nog 47 procent effectief zijn tegen infecties, tegenover 88 procent na één maand. 

Maar het Pfizervaccin bleek na zes maanden nog steeds 90 procent effectief in het voorkomen van hospitalisaties. 

Opvallend: de Deltavariant is volgens deze studie niet het grote probleem. “Als het vaccin er niet in slaagt om het virus tegen te houden, heeft dat waarschijnlijk minder te maken met een gebrek aan bescherming tegen Delta, maar wel met een afzwakking van de efficiëntie van het vaccin”, concludeert de studie.

Ook bescherming na infectie verzwakt na verloop van tijd

Er zijn dus heel wat aanwijzingen dat vaccins na verloop van tijd minder bescherming geven tegen COVID-19. Maar hetzelfde geldt voor de bescherming die je opdoet na besmetting met het virus zelf.

Een Britse immunologische studie uit 2020 bestudeerde de immuniteit van 78 personen die eerder besmet werden met het coronavirus en die nog geen vaccin hadden gekregen. Ook dit onderzoek moet met een zekere voorzichtigheid benaderd worden, maar de studie kwam tot de vaststelling dat bij deze personen de immuniteit na verloop van tijd afzwakte. 

Een Amerikaanse studie uit 2020, waarbij 156 eerder geïnfecteerde personen na besmetting werd opgevolgd, kwam tot een gelijkaardige conclusie. Na een tweetal maanden zag men bij 94% van de proefpersonen een daling in het aantal antilichamen. Ook deze recentere studie stelde vast dat de effectiviteit van natuurlijke besmetting afzwakt. 

Vaccinatie beschermt wel degelijk beter tegen COVID-19 dan natuurlijke immuniteit

Daarnaast stelt Factor V ook dat immuniteit die je opdoet na besmetting dan het coronavirus, ‘duurzamer is en beter beschermt tegen varianten’ dan immuniteit na vaccinatie.   

Daar lijkt weinig bewijs voor te bestaan. Uit een studie met 750 inwoners van Kentucky die al COVID-19 hadden gehad in 2020, bleek dat niet-gevaccineerde personen 2,34 keer meer risico liepen om herbesmet te worden met de alfavariant dan gevaccineerde inwoners. Een belangrijke nuance hier is wel dat de studie dateert van vóór het opduiken van de deltavariant. 

Wat tot slot ook niet onbelangrijk is: om natuurlijke immuniteit te verkrijgen, moet je eerst besmet raken, hetgeen heel wat gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. 

Vaccinatie en natuurlijke immuniteit kunnen elkaar bovendien versterken. De studie uit Kentucky concludeert: “Vaccinatie levert een bijkomende beschermingslaag bovenop de immuniteit die het gevolg is van besmetting.”

Conclusie

Coronavaccins lijken inderdaad na verloop van tijd wat minder te beschermen tegen besmetting met SARS-CoV-2. Heel wat studies tonen echter aan dat gevaccineerde personen ook op langere tijd goed beschermd blijven tegen een ernstiger ziekteverloop, al is wetenschappelijk onderzoek daarover voorlopig nog niet eenduidig. Dat natuurlijke immuniteit tegen het virus beter zou zijn dan de bescherming die vaccins bieden, lijkt niet te stroken met het beperkte wetenschappelijke materiaal dat hierover tot nu toe bestaat.

Geraadpleegde Bronnen

Juliet Hoornaert

Juliet Hoornaert studeerde film, Engelse literatuur en filosofie in Pune, India, en behaalde een master in de Kunstwetenschappen aan de UGent. Als journalist schreef zij onder andere voor Rekto:verso, MO* en Gonzo. Eerder werkte zij ook als communicatie-experte bij R&S Records en kabinet Smet. Sinds 2021 is ze actief bij Factcheck.vlaanderen.

 
Lees ook...
nov 2021

De coronavaccins veroorzaken geen AIDS en verzwakken je immuunsysteem niet

aug 2021

De coronavaccins leiden niet tot ernstigere ziekte en voorkomen het ontstaan van varianten

dec 2021

‘Wetenschappers met een kritische blik op de coronacrisis’ doen foute en misleidende uitspraken over het coronavirus

aug 2021

De coronavaccins veroorzaken geen HIV en het coronavirus is waarschijnlijk natuurlijk ontstaan