Waar komt dit nieuws vandaan?
Amerikaanse en Zweedse onderzoekers wilden nagaan of het verwijderen van de appendix of blindedarm verband houdt met het risico op het ontwikkelen van de ziekte van Parkinson (1). Hiervoor maakten ze gebruik van een databank met gegevens van bijna 1,7 miljoen Zweden die sinds 1964 verzameld waren. Deze gegevens koppelden de onderzoekers aan een andere databank met informatie over diagnoses. Hieruit bleek dat bij ruim 550.000 van de 1,7 miljoen personen de appendix verwijderd werd. Er waren 2.252 personen die de ziekte van Parkinson ontwikkelden. Mensen zonder appendix hadden ongeveer 19% minder kans om parkinson te ontwikkelen in vergelijking met de groep met appendix. De gemiddelde leeftijd waarop de diagnose parkinson werd gesteld lag voor de groep zonder appendix ook 1,6 jaar hoger dan voor de groep met appendix.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De ziekte van Parkinson (kort: parkinson) is een aandoening waarbij bepaalde zenuwcellen langzaam afsterven, wat leidt tot onder andere veranderingen in beweging, uiterlijk en gedrag. Er wordt veel onderzoek verricht naar de oorzaak van deze aandoening, maar een antwoord werd tot op heden nog niet gevonden.
Om de (mogelijke) relatie tussen parkinson en de darmen beter te begrijpen, is het belangrijk te weten dat veel mensen met parkinson last hebben van constipatie. Dit wordt waarschijnlijk veroorzaakt door de aangetaste aansturing van de darmen bij parkinsonpatiënten. Die aansturing gebeurt via zenuwcellen. Bepaalde eiwitten kunnen zich ophopen in zenuwcellen en mogelijk leiden tot aandoeningen, waaronder parkinson. Er werden al eerder bepaalde eiwitten in de darmen van mensen met parkinson gevonden. Maar of darmklachten nu een gevolg zijn van parkinson, of dat parkinson een gevolg is van een probleem in de darm, is niet duidelijk.
Het onderzoek lijkt wel eerdere vermoedens te bevestigen dat de appendix mogelijk een rol speelt bij het ontstaan van parkinson. Er wordt echter alleen een verband aangetoond tussen de appendix en parkinson, en geen oorzaak-gevolgrelatie. Het onderzoeksartikel wekt helaas wel die suggestie, door bijvoorbeeld te stellen dat ‘het verwijderen van de appendix het risico op parkinson verlaagt’. Dit werd met dit onderzoek niet aangetoond.
Zelfs als dit toch het geval zou zijn, is het interessant de genoemde getallen in perspectief te plaatsen. Een 19% lagere kans klinkt als heel wat, maar de absolute kans om parkinson te ontwikkelen is (gelukkig) heel klein. In de wetenschap dat in de algemene bevolking 1,4 op 1.000 mensen parkinson ontwikkelen en het verwijderen van de appendix dit risico met 19% zou verlagen, betekent dit concreet dat 3.759 (!) mensen hun appendix moeten laten verwijderen om één geval van parkinson te voorkomen.
Conclusie
Onderzoekers vinden op grote schaal een verband tussen het verwijderen van de appendix en het ontwikkelen van parkinson in het latere leven. Hiermee lijkt dit onderzoek eerdere vermoedens over deze verbanden te bevestigen. De daadwerkelijke oorzaak van parkinson is hiermee echter nog niet ontrafeld. Het preventief verwijderen van de appendix bij gezonde mensen is ook zeker niet aan de orde.
