Wat weten we hierover?
Gojibessen zijn superfoods. Dat zogenaamd supervoedsel is tegenwoordig erg populair. Het gaat om gewone voedingsproducten met hoge gehaltes aan bepaalde voedingsstoffen, zoals vitaminen en andere antioxidanten, waardoor ze allerlei positieve effecten zouden hebben op de gezondheid. Naast gojibessen zijn cacaobonen, hennepzaad, tarwegras, granaatappel, groene thee, broccoli en rodebiet en zelfs donkere chocolade andere superfoods.
Gojibessen groeien aan struiken behorende tot de Nachtschadefamilie (o.a. rode mispel) en zijn rijk aan diverse vitamines, vooral vitamine C, selenium, ijzer en andere antioxidanten. Verkopers en aanhangers beweren dat deze bessen de weerstand verhogen, de hersenactiviteit een boost geven, het humeur verbeteren, de huid soepel maken, beschermen tegen kanker en hartziekte en de levensverwachting verhogen. Dat beroemdheden, zoals Victoria Beckham en Madonna, er openlijk reclame voor maken, geeft de verkoop van gojibessen natuurlijk een extra boost. Dat ze hun jeugdig uiterlijk associëren met deze bessen, komt hen ook beter uit dan toegeven dat ze bakken geld spenderen aan plastische ingrepen, fitnessgoeroes, visagisten en kappers. Toch trappen veel mensen in de val en gaan dure gojibessen kopen, in de hoop er frisser en beter te zullen uitzien, en bovendien iets te doen voor hun gezondheid.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De trend van superfoods wordt met argusogen gevolgd door diëtisten. Wie gezond wil eten, moet niet focussen op één bepaald product, maar een gezond en gebalanceerd eetpatroon nastreven. De Europese Unie heeft het gebruik van het label 'superfood' op verpakkingen trouwens verboden, maar dat neemt niet weg dat er andere wegen gevonden worden om reclame te maken, onder andere via beroemdheden. Geclaimde gezondheidseffecten van superfoods zijn over het algemeen niet voldoende wetenschappelijk onderbouwd (2).
Wat de gojibessen betreft, heeft de British Dietetic Society (3) op vraag van de National Health Services onlangs de beweringen onderzocht. Voor de effecten op weerstand (immuniteit), bescherming tegen hartziekte en levensverwachting bestaan enkele beperkte laboratoriumstudies van slechte kwaliteit, waarbij zeer hoge doses gojibes-extract gebruikt werd (veel meer dan wat mensen normaal via bessen binnen krijgen) en die zouden wijzen op een gunstige invloed. Deze studies zijn waardeloos. Wat hersenactiviteit, vertering en welbehagen betreft, bestaat er één kleine studie uit 2008 waarbij 34 mensen dagelijks 120 ml gojibessen-sap dronken en zich na 14 dagen naar eigen zeggen 'beter voelden'. Dergelijk resultaat kan je moeilijk ernstig nemen. Een ander Chinees onderzoek uit 1994 bij 79 mensen die in behandeling waren voor gevorderde kanker zou de inname van extracten van gojibessen gezorgd hebben voor regressie van de tumor. Ook in dit geval is het studie-opzet dubieus en zijn de resultaten twijfelachtig.
Conclusie
Er bestaat geen wetenschappelijke evidentie voor de zogenaamde heilzame werking van gojibessen. Zelfs al zijn deze bessen gezond, net zo gezond als ander fruit, volstaat één gezond product niet voor een gezond eetpatroon.
(3) http://www.nhs.uk/Livewell/superfoods/Pages/are-goji-berries-a-superfood.aspx
