Helpt een gekleurde bril bij dyslexie?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Kinderen met dyslexie verwisselen of vergeten vaak letters in woorden. In een filmpje van de nieuwsdienst Karrewiet van Ketnet zien we Nathan (1). Hij zit in het vijfde leerjaar en heeft dyslexie. Als hij wil lezen springen de lettertjes op het papier alle richtingen uit. Sinds enkele maanden draagt hij een speciale bril waarmee hij stukken vlotter leest. De bril met gekleurde glazen stuurt de letters naar de juiste plek in de hersenen, zo klinkt het.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

De beoordeling van het leesvermogen van een kind bevat ongetwijfeld een aantal subjectieve elementen. Daarom zijn we van oordeel dat alleen gerandomiseerd klinische studies voldoende betrouwbaar zijn om uit te maken of een bijzondere bril helpt bij dyslexie. We vonden over het onderwerp een recent systematisch overzicht van gerandomiseerde klinische studies (2). Hierin komen 22 studies aan bod die samen 49 verschillende hulpmiddelen bij dyslexie bestudeerden. In 4 daarvan onderzocht men het effect van lenzen of filters met een specifieke kleur. Van alle onderzochte technieken bleek enkel “phonics instruction” doeltreffend. Hierbij wordt aan kinderen met dyslexie aangeleerd het verband te zien tussen letters en klanken.

Met de bril met gekleurde glazen werd in sommige studies een gunstig effect waargenomen. Verder onderzoek toonde dat dit effect enkel gezien werd in studies waar kinderen met bril met gekleurde glazen vergeleken werden met kinderen die moesten lezen zonder bril. In studies waarbij de vergelijking gemaakt werd met een placebogroep, waarin de “controle” kinderen een bril kregen zonder gekleurde glazen, was het effect verwaarloosbaar. De auteurs besluiten hieruit dat het vermeende effect dat uit sommige studies bleek moet toegeschreven worden aan een placebo-effect. Dit betekent dat alleen al het feit dat het kind een bril kreeg om te lezen in die studies voldoende was om beter te lezen.

Conclusie

Sommige kinderen met dyslexie hebben de indruk dat ze beter kunnen lezen met een speciale dyslexiebril, dit is een bril met gekleurde glazen. Uit wetenschappelijke studies blijkt echter dat dit effect meer te maken heeft met het dragen van een bril op zich, maar niet met het gekleurde glas.