Helpt een streepje muziek aan de operatietafel?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Er is al heel wat onderzoek verricht naar effecten van muziek op pijn en angst bij mensen voor, tijdens en na een chirurgische ingreep. Wetenschappers van een Londense universiteit bracht al deze, op één na kleine, studies samen in een groot overzichtsonderzoek (1). In totaal ging het om 73 studies met betrekking tot 6.902 patiënten. Er werd gekeken naar effecten van diverse types muziek: klassiek, instrumentaal, ofwel gekozen door de chirurg ofwel muziek gekozen door de patiënt bij diverse operaties: van kleine ingrepen zonder narcose tot uitgebreide orgaantransplantaties onder algemene anesthesie. De muziek werd aangeboden gedurende enkele minuten tot verschillende dagen. De deelnemende patiënten vulden vragenlijsten in over hun pijn, die ze evalueerden op een schaal van één tot tien, en dat werd vergeleken met pijnevaluaties van een groep patiënten die zonder muziek geopereerd waren. Uit de resultaten kon men concluderen dat muziek zowel pijn als angst vermindert na de ingreep, in de postoperatieve periode. Mensen hadden minder pijnstillers nodig en waren ook tevredener.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Het effect van muziek op postoperatieve pijn en angst bestaat, maar het gaat al bij al om een bescheiden effect. Op een pijnschaal van één tot tien scoorden patiënten die muziek hadden gehoord, gemiddeld één punt lager dan de controlegroep zonder muziek. In hoeverre dit betekenis heeft voor het algemene welzijn is niet zo duidelijk. De studie omvat een grote variëteit chirurgische ingrepen en door de vele kleine studies die hier werden samengevoegd is ook de methodologie sterk uiteenlopend. In sommige studies werd muziek opgezet op het moment dat de patiënt verdoofd wordt in de operatiezaal, bij andere gebeurde dat pas na de ingreep.

De studie toont vooral aan dat je goed kunnen ontspannen helpt om pijn en angst beter te controleren na een operatie, wat te verwachten was. Het zou interessant zijn de effecten van muziek te kunnen vergelijken met andere ontspanningstechnieken, bijvoorbeeld een game spelen, een spannend boek lezen, ademhalingsoefeningen doen.

Conclusie

Deze overzichtsstudie vindt een bescheiden effect van muziek op pijn en angst bij mensen die een operatie ondergingen. Ze hadden daardoor ook minder pijnstillers nodig.