Het risico op longkanker daalt slechts langzaam na rookstop

Waar komt dit nieuws vandaan?

Hoe ontstaat longkanker?

Bij bijna 9 op de 10 patiënten met longkanker ligt de oorzaak bij roken. Sigarettenrook verandert, beschadigt en irriteert de longcellen. Daardoor stijgt het risico op kanker in die geprikkelde cellen.

Longkanker komt vooral voor vanaf de leeftijd van 65 jaar en meer bij mannen. Bij vrouwen komt het voor vanaf 55 jaar (2).

Risico op longkanker bij ex-rokers

Amerikaanse onderzoekers gingen het risico op longkanker na bij ex-rokers die vroeger minstens 20 jaar lang een pakje per dag hadden gerookt (1). De wetenschappers gebruikten daarvoor de gegevens van de beroemde Framingham Heart Study die in 1948 startte (3). Tijdens de dertigjarige opvolging van de deelnemers traden 284 longkankers op.

Wanneer we de ruwe cijfers voor ex-rokers vergelijken met de cijfers voor (hevige) rokers, dan was het voorkomen van longkanker voor personen die:

• roken: 12,5 gevallen op 1.000 deelnemers;
• minder dan 5 jaar gestopt waren: daling met 36%;
• tussen 5 en 10 jaar gestopt waren: daling met 32%;
• tussen 10 en 15 jaar gestopt waren: daling met 60%;
• tussen 15 en 25 jaar gestopt waren: daling met 72%;
• 25 jaar en meer gestopt waren: daling met 81%.

De onderzoekers besluiten dat, zelfs jaren na het stoppen met roken, het risico om longkanker te ontwikkelen hoger blijft vergeleken met niet-rokers, maar beduidend lager is dan bij rokers. Snel stoppen met roken en volhouden is de boodschap.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Evolutie van aantal rokers in België

Uit de cijfers van de Gezondheidsenquête van 2018 blijkt dat België 19,4% rokers telt in de bevolkingsgroep van 15 jaar en ouder, van wie 15,4% dagelijks rookt (4).

• In 2008 was dit respectievelijk 24,5% en 20,5% en in 1997 30,3% en 25,5%.
  • Dankzij campagnes en maatregelen daalde het aantal rokers op 20 jaar tijd met gemiddeld 10%.
  • Het aantal gerookte sigaretten per dag daalde eveneens tussen 2004 en 2018 van 17,1 naar 14,8.
• In absolute cijfers waren er in 2018 ongeveer 1,4 miljoen dagelijkse rokers die 21 miljoen sigaretten per dag opbrandden.
  • Aan gemiddeld 7 euro voor 20 sigaretten is dat een dagelijkse omzet van meer dan 7 miljoen euro!

Risico op longkanker bij rokers, niet-rokers en ex-rokers

• Rokers lopen iets meer dan 1 kans op 10 om longkanker te ontwikkelen.
• Mensen die nooit gerookt hebben, kunnen ook longkanker ontwikkelen, maar dat risico is erg klein: ongeveer 2% (1 kans op 50).
• Ex-rokers blijven daar tussenin, afhankelijk van hoeveel en hoelang ze gerookt hebben (5).
  • In de genoemde Amerikaanse studie was het risico op longkanker bij zware rokers zelfs na 25 jaar rookstop nog altijd hoger dan voor mensen die nooit gerookt hebben.

Het loont altijd de moeite om te stoppen met roken, want ook de risico’s op hart- en vaatziekten, andere longziekten en andere kankers nemen daardoor fors af (6). Bekijk het filmpje van Tabakstop (onderaan dit artikel) over de vele voordelen van stoppen met roken.

Conclusie

Roken, zeker langdurig en veel, is de belangrijkste risicofactor voor longkanker. Wanneer je stopt met roken, neemt dat risico af, maar langzaam. In een Amerikaanse studie hadden ex-rokers, die minstens 20 jaar lang een pakje per dag gerookt hadden, 25 jaar na hun rookstop nog steeds een verhoogd risico op longkanker, zij het veel lager vergeleken met rokers.

Bekijk het filmpje van Tabakstop over de vele voordelen van stoppen met roken: