Waar komt dit nieuws vandaan?
De Amerikaanse website 'The Huffington Post' publiceerde een lijst van de Europese landen met daarbij het element waarin elk van die landen het slechtst scoort. (1) De informatie is gebaseerd op cijfers van Eurostat en werd door diverse kranten opgepikt. België zou het slechtst scoren op het vlak van verkeerscongestie en fileleed. In Slovenië zouden er het hoogste aantal mensen sterven ten gevolge van alcoholmisbruik. Zweden is er slecht aan toe omdat het zo weinig ziekenhuisbedden heeft.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het vraagt weinig verbeelding om aan te nemen dat er zich in een ontwikkelingsland problemen stellen in de gezondheidszorg als gevolg van een beperkt aantal beschikbare ziekenhuisbedden. Of een vergelijking van het aantal ziekenhuisbedden tussen verschillende geïndustrialiseerde landen iets zegt over de kwaliteit van de gezondheidszorg, is heel wat minder evident. Misschien zijn de mensen in een land met weinig ziekenhuisbedden gezonder en is er minder behoefte aan bedden. Of zijn de hygiënische omstandigheden en de ambulante gezondheidszorg er zodanig goed dat minder mensen in het ziekenhuis moeten opgenomen te worden. Of is de ouderenzorg dermate goed georganiseerd dat zij, indien het nodig wordt, vlot terecht kunnen in een woonzorgcentrum.
Vele Westerse landen, waaronder ook België, hebben de afgelopen decennia hun beddencapaciteit afgebouwd. Veelal ging dit ook gepaard met een heroriëntatie van de opvang van zieken naar daghospitalisatie, psychiatrische of palliatieve zorg, of uitbreiding van de opvang van chronische zieken en bejaarden.
Wetenschappelijke studies hierover werden vooral uitgevoerd in de VS, Canada en het Verenigd Koninkrijk. De Wereldgezondheidsorganisatie publiceerde er een uitgebreid rapport over in 2003. (2) In Canada bleek dat een vermindering van het aantal acute bedden geen negatieve impact had op de toegankelijkheid, noch op de kwaliteit van de zorg. In Engeland lag dat anders en leidde een vermindering van het aantal bedden in de winter tot problemen in de opvang van acuut zieke mensen. Dit werd toegeschreven aan het feit dat in het Verenigd Koninkrijk het aantal bedden altijd al zeer krap geweest is.
Conclusie
Het aantal ziekenhuisbedden per hoofd van de bevolking is als maatstaf onbruikbaar om een uitspraak te doen over het functioneren van een gezondheidssysteem. In landen die vooraf beschikten over ruim voldoende beddencapaciteit, heeft een vermindering van het aantal bedden niet geleid tot een vermindering van de kwaliteit van de zorg.
