Hoe maak je fake news? Je haalt beelden uit hun context en je vergeet wat een dokter echt zei over armen die magnetisch worden van vaccins.
In 'Factcheckers' op Eén zocht Thomas Vanderveken uit of een intensieve training van 6 minuten per week echt je conditie verbetert (1). De populariteit van deze workout neemt alsmaar toe. Meer en meer mensen promoten het als een tijdsefficiënt wondermiddel om je gezondheid te verbeteren.
De training van Thomas Vanderveken doet denken aan de '7 minute workout', een oefenprogramma waarbij je gedurende 7 minuten intensieve oefeningen doet. Dat zou volstaan om fit te worden en te blijven. Er bestaan verschillende apps die dergelijke oefenschema’s aanbieden.
De belangrijkste wetenschappelijke databanken bevatten slechts één studie die specifiek het effect van de 7 minute workout naging (2). Dat onderzoek, uitgevoerd aan de Libanees-Amerikaanse universiteit van Beirut, wilde de effecten van het fitnessprogramma op het gewicht en de lichaamssamenstelling meten. Gedurende 6 weken moesten de deelnemers dagelijks een 7 minute workout doen. De proefpersonen, 33 gezonde vrijwilligers tussen 18 en 30 jaar en 29 vrijwilligers in een controlegroep, mochten hun eetgewoonten niet veranderen tijdens de opvolgperiode.
Bij de start van de studie en na 1, 3 en 6 weken werden de lichaamssamenstelling, bloeddruk, hartslag in rust, grijpkracht, omtrek van de bovenarm, heup en buik, lengte en gewicht van de deelnemers gemeten. Na 6 weken waren het percentage lichaamsvet, de vetmassa en de buikomtrek respectievelijk met 2,1 %, 1,8 kg en 2,3 cm gedaald.
Aan de basis van deze hype ligt een artikel in het American College of Sports Medicine’s Health & Fitness Journal, waarin het concept van de 7 minute workout wordt uitgelegd (3). De wetenschappelijke onderbouwing van dit artikel lijkt echter zeer twijfelachtig.
Over de effecten van High Intensity Interval Training (HIIT) in het algemeen bestaan wel enkele overzichtsstudies. Dat soort studies zijn meer betrouwbaar, omdat ze meestal kleine, losstaande onderzoeken samenbundelen. HIIT is een vorm van intervaltraining waarbij korte periodes (10 s tot 4 min) van intensieve ‘oefeningen’ worden afgewisseld met korte rustperiodes (30 s tot 4 min). Het aantal herhalingen varieert. De concrete uitvoering van HIIT is niet universeel bepaald. Daardoor baseren studies zich op veel verschillende trainingschema’s en is het moeilijk om de studieresultaten te vergelijken.
Trainingen op basis van de HIIT-methode blijken een betere manier te zijn om de fitheid van hart en longen te verbeteren, een belangrijke parameter voor fysieke fitheid en een goede voorspeller voor gezondheid (4, 5, 6). De effecten op bijvoorbeeld bloeddruk en bloedsuikergehalte zijn minder eenduidig (7, 8, 9, 10). Meer onderzoek is nodig om na te gaan of dit soort trainingen nuttig kunnen zijn voor mensen met hoge bloeddruk en diabetes.
Een andere belangrijke vraag is of HIIT beter is om gewicht en in het bijzonder vetmassa te verliezen. Ook daarover werden al meermaals studieresultaten gebundeld, maar zijn de resultaten ook niet helemaal duidelijk. Eén studie stelt een 28,5 % hogere daling van de vetmassa vast (11), terwijl een andere studie vergelijkbare resultaten aantoont voor een standaard trainingsprogramma en HIIT (12). Bovendien was HIIT daar enkel effectief als er even lang gesport werd, wat de factor van tijdswinst tenietdoet.
De haalbaarheid en effecten op lange termijn van HITT-programma’s, en in het bijzonder de 7 minute workout, zijn nog niet bekend. Uit onderzoek blijkt dat zeer intensieve activiteiten vaker gestaakt worden (13). Trainingen in studieverband worden zeer goed begeleid en zijn daarom niet onmiddellijk te vertalen naar het ‘echte leven’.
Om te weten of je voldoende beweegt, volg je het best de richtlijnen van de bewegingsdriehoek, gebaseerd op de huidige wetenschappelijke adviezen. Eenvoudige tips en tricks vind je op de website van het Vlaams Instituut Gezond Leven.
Één-gezicht Thomas Vanderveken testte een intensieve training van 6 minuten per week uit. Enkele jaren geleden werd een gelijkaardige workout van 7 minuten onderzocht. Het is verre van bewezen dat 6 of 7 minuten intensief bewegen een wondermiddel is voor je gezondheid, en al zeker niet voor je gewicht. Een gezonde bewegingsmix blijft beter. Alle beetjes helpen en een korte intensieve workout kan daarbij horen, maar moet niet te veel de hemel in geprezen worden.