Waar komt dit nieuws vandaan?
Depressie is een belangrijke oorzaak van arbeidsongeschiktheid. Om de financiële gevolgen van de ziekte beter in te schatten, hebben de Onafhankelijke Ziekenfondsen een raming gemaakt van de uitgaven van 26.600 volwassenen, tussen de 18 en 65 jaar, die lijden aan een depressie. (1)
Ze analyseerden geneesmiddelen, psychotherapiezittingen, ziekenhuisopnames en arbeidsongeschiktheidsuitkeringen over een periode van vijf jaar. Daaruit bleek dat 25 procent van de volwassenen, die kampen met een depressie, minstens één keer in het ziekenhuis wordt opgenomen voor psychiatrische verzorging en dat voor een periode van 65 dagen. 27 procent van de getroffenen blijft 3 jaar arbeidsongeschikt en voor zo’n kleine 20 procent is dat zelfs vijf jaar.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Dit nieuws komt van een studie die gebaseerd is op databanken van een ziekenfonds. Ze analyseerden alle uitgaven voor de ziekte- en invaliditeitsverzekering tussen 2009 en 2013.
Omdat deze databank geen diagnoses bevat, moesten de vorsers gebruik maken van andere gegevens om mensen met een depressie te duiden. Hiervoor hebben ze het aantal mensen genomen aan wie in 2011 antidepressiva werden voorgeschreven. De mensen moesten deze medicatie tenminste 4 maanden hebben genomen. Ook moesten ze een consultatie hebben gehad bij een psychiater, die terugbetaald werd in de verplichte verzekering.
De groep mensen waar dit onderzoek over gaat is waarschijnlijk een specifieke groep met een ernstige depressie, omdat bij lichte en matige depressie geen antidepressiva gegeven zouden moeten worden. (3) Dit blijkt ook wanneer de aantallen worden vergeleken met andere studies. Uit een bevolkingsonderzoek blijkt dat ongeveer 7% van de Belgen van 15 jaar en ouder de afgelopen 12 maanden kampte met depressie. (2) De groep waarover data werden verzameld in het kader van dit onderzoek bestaat uit iets meer dan 1% van de leden van het ziekenfonds. Wel merken we op dat we de percentages niet helemaal kunnen vergelijken, omdat de leden van het ziekenfonds iets andere kenmerken hebben dan de algemene bevolking.
Omdat de echte diagnose niet gekend is, kunnen we niet uitsluiten dat sommige mensen antidepressiva nemen voor andere aandoeningen dan depressie. Of dat er gerelateerde aandoeningen zijn die meespelen.
Vijfentwintig procent werd tenminste eenmaal opgenomen voor psychiatrische verzorging met een gemiddelde opnameduur van 65 dagen. Er bestaat een grote spreiding in duur van opnames binnen deze groep. Tien procent wordt langer dan 5 maanden opgenomen; dit trekt het gemiddelde flink omhoog. De gemiddelde opnameduur van 65 dagen is daarom niet zo veelzeggend.
Conclusie
Deze analyse laat niet toe te concluderen dat een kwart van alle mensen met een depressie langdurig arbeidsongeschikt is. Het betreft waarschijnlijk mensen met zware depressieve klachten. Of andere aandoeningen hierbij een rol spelen is niet bekend. Deze cijfers illustreren vooral de zeer grote impact van depressie en doet de vraag stellen of de opvang van deze mensen wel adequaat is.
(3) Jan Heyrman J et al. Richtlijn. Depressie bij volwassenen: aanpak door de huisarts. Domus Medica, 2008. Beschikbaar online via: http://www.domusmedica.be/documentatie/richtlijnen/overzicht/depressie.html
