Waar komt dit nieuws vandaan?
Malaria is een infectieziekte die wordt overgedragen door muggen. De ziekte kan mild zijn, maar ook ernstig. Zeker voor jonge kinderen kan malaria dodelijk zijn. Malaria is wereldwijd nog steeds een groot probleem, en op het Afrikaanse continent is het een van de belangrijkste oorzaken van kindersterfte.
Malaria voorkomen
Er bestaan medicijnen tegen malaria, maar die werken niet altijd. Daarom is het belangrijk om in malariagebieden muggenbeten te proberen voorkomen. Maar ook dat is niet altijd mogelijk. Zeker in armere landen zijn er vaak niet genoeg beschermingsmiddelen.
Daarom proberen onderzoekers al vele jaren een vaccin te ontwikkelen tegen malaria. Het belang van zo’n vaccin voor de volksgezondheid is enorm. Maar het blijkt om verschillende redenen erg moeilijk. De afgelopen jaren werden er voor het eerst een paar vaccins in de praktijk onderzocht, maar die werkten nog niet goed genoeg.
Nieuw malariavaccin
Een team van Engelse en Afrikaanse onderzoekers heeft nu een nieuw vaccin tegen malaria onderzocht (1). Ze verdeelden 450 kinderen uit Burkina Faso, van 5 tot 17 maanden oud, in drie groepen:
- Eén groep kreeg een lage dosis malariavaccin.
- Een tweede groep kreeg een hoge dosis malariavaccin.
- Een derde groep kreeg een vaccin tegen hondsdolheid.
- Deze laatste groep beschouwden ze als de controlegroep: zij kregen wel een vaccin, maar dat werkte niet tegen malaria.
Na een periode van 6 maanden bleken de kinderen die het hondsdolheidvaccin hadden gekregen veel vaker malaria te hebben gehad dan de kinderen die waren ingeënt met een van beide malariavaccins. De onderzoekers berekenden dat het malariavaccin:
- 77% bescherming bood bij de kinderen die een hoge dosis ontvingen;
- 71% bescherming bood bij de kinderen die een lagere dosis kregen toegediend.
Bovendien bleken de bijwerkingen van de vaccinaties over het algemeen mild.
De onderzoekers willen hun onderzoek nu uitbreiden naar grotere aantallen deelnemers uit verschillende delen van Afrika.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stelt dat een vaccin minimaal 75% moet beschermen om succesvol te zijn. Volgens de onderzoekers is hun malariavaccin het eerste dat aan die WHO-standaard voldoet en bovendien voldoende veilig is. Daarom spreken ze, op basis van de testresultaten, van een doorbraak.
Pre-print
Toch moeten we opmerken dat de studie, die in The Lancet verscheen, een zogenaamde pre-print was. Met zo’n artikel willen wetenschappers hun beloftevol onderzoek onder de aandacht brengen, maar het is nog niet door andere onderzoekers getoetst (peer-review). Dat maakt de hoopgevende toon van de onderzoekers op dit moment nog wat voorbarig.
Vervolgonderzoek
Als de resultaten van vervolgonderzoek (opnieuw) positief zijn, en er inderdaad een voldoende werkzaam en veilig vaccin tegen malaria blijkt te zijn, dan kan het hopelijk binnen een paar jaar op de markt worden gebracht.
Conclusie
Wetenschappers hebben hoopgevende onderzoeksresultaten gedeeld van een nieuw malariavaccin. Daarmee lijken ze een stap in de goede richting te zetten. Maar omdat de resultaten nog beoordeeld moeten worden door andere onderzoekers, kunnen we nog niet met zekerheid van een doorbraak spreken. Als verder onderzoek ook succesvol blijkt, kan die doorbraak er komen.
