Waar komt dit nieuws vandaan?
Het boek ‘Ketokuur’ beveelt een voedingswijze aan die arm is aan koolhydraten en rijker aan vetten (1). Volgens aanhangers van het ketogeen dieet zijn niet vetten, maar koolhydraten te mijden voor een goede gezondheid. Vooral koolhydraten in snoep, gebak, chocolade, en in mindere mate in pasta, aardappelen en brood, kun je beter schrappen. Ook de Nederlandse experts die betrokken zijn bij dit boek, de artsen Hanno Pijl en William Cortvriendt, hangen deze theorie aan. Cortvriendt maakte eerder ophef in de media met zijn controversiële uitspraak dat je beter boter eet dan margarine, een raad die mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten beter niet volgen. Beide artsen staan vrij geïsoleerd met hun mening.
‘Ketokuur’ van Pascale Naessens is niet het eerste boek over het ketogeen dieet. Ook Sergio Herman schreef er een boek over. Geraffineerde suikers schrappen is best een goed advies, maar extra verzadigde vetten eten is zeker niet aan te bevelen. Voedingswetenschappers waarschuwden eerder al dat het ketodieet moeilijk vol te houden is, en dat veel verzadigde vetten op termijn de gezondheid schaden. Het mediterrane voedingspatroon is evenwichtiger en wordt wel aanbevolen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Resultaten op korte termijn
Vergelijkend onderzoek toont aan dat een koolhydraatarm vermageringsdieet (ketogeen dieet) vergeleken met een vetarm of mediterraan vermageringsdieet na 5 maanden de beste resultaten oplevert: met het ketogeen dieet vermager je dus het snelst. Dit verklaart het commercieel succes van koolhydraatarme vermageringsdiëten zoals Atkins, Montignac en het ketogeen dieet. Dergelijke commerciële diëten besteden vooral aandacht aan de resultaten op korte termijn.
Resultaten op lange termijn
Op korte termijn leveren eigenlijk alle vermageringsdiëten resultaten op, maar na enkele jaren blijft er weinig over van het mooie beginresultaat. In het vergelijkend onderzoek kwam de groep met een vetarm vermageringsdieet 3,9 kg aan, de mediterrane groep 1,4 kg en de koolhydraatarme groep 3,8 kg (2). Dit betekent in de praktijk dat een mediterraan vermageringsdieet, met een evenwicht tussen vetten en koolhydraten, de beste resultaten oplevert op lange termijn: hiermee blijf je dus langer slank. Een verklaring kan liggen in het feit dat een mediterraan dieet onze eetgewoonten het meest benadert, terwijl een vetarm of koolhydraatarm voedingspatroon veel voedingsmiddelen uitsluit.
Mediterraan dieet
Het mediterraan eetpatroon blijkt de meest gezonde optie op lange termijn:
- Het jojo-effect na een mediterraan dieet is veel lager dan dat na een ketogeen dieet.
- Een mediterraan dieet komt het best overeen met de aanbevelingen gezonde voeding van de Hoge Gezondheidsraad van België en het Vlaams Instituut Gezond Leven.
- Onderzoek toont aan dat het risico op vroegtijdig overlijden daalt met een mediterraan dieet (3) en stijgt met een koolhydraatrijk dieet (4).
- Met het ketogeen dieet, waarbij je meer verzadigde vetten eet, stijgt de cholesterol, en daardoor het risico op hartinfarct en beroerte.
Conclusie
Koolhydraatarme vermageringsdiëten, zoals het ketogeen dieet, leveren op korte termijn het meeste gewichtsverlies op. Op lange termijn blijken aanhangers echter het meest weer aan te komen. Door de extra inname aan verzadigde vetten stijgt ook het risico op hart- en vaatziekten. Een mediterrane voeding, met een evenwicht tussen vetten en koolhydraten, lijkt de beste resultaten op te leveren voor wie wil vermageren op lange termijn en is het gezondste.
