Waar komt dit nieuws vandaan?
Onderzoekers aan de London School of Hygiene & Tropical Medicine en aan de University College of London wilden weten wat de relatie is tussen een actieve verplaatsing naar het werk en lichaamsgewicht (1). Om dat te weten onderzochten ze een panel van 7.534 Britse mannen en vrouwen. Voor elke deelnemer verzamelden ze de Body Mass Index (BMI) en het vetpercentage. De deelnemers moesten aangeven hoe ze zich naar het werk verplaatsen. Ze konden daarbij kiezen tussen ‘privé gemotoriseerd transport’, ‘actief transport (stappen/fietsen)’ of ‘openbaar transport’.
Het gemiddelde BMI van de groep was 28 voor mannen en 27 voor vrouwen. Dat wordt voor beide geslachten beschouwd als overgewicht. Het vetpercentage was gemiddeld 22,9 voor mannen en 35,5 voor vrouwen.
Van de mannen gaf 76 procent aan dat ze zich met een persoonlijk gemotoriseerd voertuig verplaatsen naar het werk. Bij de vrouwen was dat 72 procent.
Zo’n 10 procent van de mannelijke deelnemers gaf aan het openbaar vervoer te gebruiken. Een kleine 14 procent gaat te voet of met de fiets naar het werk. De BMI van diegenen die met openbaar vervoer of met actief transport reizen lag één procent lager dan dat van diegenen die met de auto naar het werk gaan, wat overeenkomt met een verschil van 3 kg per persoon. Wat de vrouwen betreft, ging 11 procent met het openbaar vervoer en 17 procent te voet of met de fiets. Hun BMI lag 0,7 procent lager dan dat van de autobestuursters, wat een verschil maakt van 2,5 kg. Zowel bij de mannen als bij de vrouwen was het vetpercentage van diegenen die met openbaar vervoer gaan 1,5% lager.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Deze studie is een dwarsdoorsnedeonderzoek. Dit wordt zo genoemd omdat de onderzoekers slechts eenmalig het lichaamsgewicht hebben gemeten en eenmalig hebben gevraagd naar de wijze van transport. Er is een probleem met dit soort opzet. Men kan immers niet stellen dat de deelnemer gewicht verliest doordat hij of zij met het openbaar vervoer reist. Misschien is de relatie juist andersom: omdat mensen overgewicht hebben, kiezen zij vaker voor de auto. Dit kan niet worden bewezen met een dwarsdoorsnedeonderzoek. Ook kunnen andere factoren (mede) een rol spelen. Een zwak punt waren de beperkte antwoordmogelijkheden bij het vragen naar de wijze van transport. Deelnemers konden slechts kiezen uit 3 opties: privé transport, actief transport en openbaar transport. Combinaties van deze vervoerstypen werden niet geregistreerd.
Er waren ook sterke punten bij deze studie. Er werd gebruik gemaakt van een representatieve steekproef uit de Britse samenleving. De resultaten werden gecorrigeerd voor mogelijke verstorende factoren zoals leeftijd, eetpatroon, lichamelijk activiteit op het werk en in de vrije tijd. Het effect was aanwezig bij beide uitkomstmaten voor lichaamsgewicht, zowel op de BMI als op het vetpercentage. Tot slot, met een verschil van 3 kg bij mannen en 2,5 kg bij vrouwen, is de grootte van het effect belangrijk te noemen.
Wat zou nu de verklaring kunnen zijn voor het samengaan van gebruik maken van het openbaar vervoer en een lager lichaamsgewicht? Wellicht komt dit omdat deze reizigers altijd enige afstand moeten stappen van en naar een halte of station. Op basis van een systematische review wordt een schatting gemaakt van de afstand die reizigers van openbaar vervoer moeten stappen. Dat zou schommelen tussen 8 tot 33 minuten (2).
Conclusie
Dit onderzoekt toont niet aan dat men afvalt door met het openbaar vervoer naar het werk te reizen. Wel toont het aan dat mensen die met openbaar vervoer naar hun werk reizen gemiddeld een lager lichaamsgewicht hebben dan diegenen die zich met de auto verplaatsen.
