Waar komt dit nieuws vandaan?
Dit bericht is gebaseerd op een kleine Amerikaanse studie waarin onderzocht werd of een gezonde leefstijl een positieve invloed heeft op de lengte van telomeren en de aanmaak van telomerase. Telomeren zijn DNA-strengen aan het uiteinde van chromosomen, binnenin de celkern. Telomerase is het enzym dat ervoor zorgt dat DNA aan deze telomeren wordt toegevoegd en zo verhindert dat ze korter worden. De lengte van telomeren wordt beschouwd als een genetisch teken van veroudering: hoe langer ze zijn, hoe groter de levensverwachting, en omgekeerd.
De studiegroep bestond uit 10 mannen met een niet-agressieve prostaatkanker. Meer specifiek patiënten waarbij de kanker actief wordt opgevolgd zonder verdere behandeling. Deze methode is vaak aangewezen voor oudere mannen, gezien het onwaarschijnlijk is dat zij overlijden aan de traag vorderende kanker. De interventie in de studiegroep bestond uit een vetarm dieet, gematigde lichaamsbeweging (6 keer per week 30 minuten wandelen), relaxatieoefeningen (bv. yoga) en psychologische ondersteuning. De controlegroep waarmee de studiegroep werd vergeleken bestond uit 25 mannen die hun leefstijl niet aanpasten.
Bloedstalen voor analyse werden genomen van beide groepen aan het begin van de studie en vijf jaar later. Statistisch significante verschillen werden waargenomen tussen beide onderzoeksgroepen na een periode van 5 jaar. Verlengde telomeren werden vastgesteld in de studiegroep, en verkorte exemplaren in de controlegroep.
Hieruit besluiten de onderzoekers dat verlenging van telomeren duidelijk verband houdt met een gezondere leefstijl. Beduidende verschillen in telomerase-activiteit en PSA-waarden tussen de twee groepen werden niet waargenomen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het betreft een kleinschalige studie, waarbij de interventie- en controlegroep niet nauwkeurig verdeeld werden op vlak van leefstijl. Daardoor zijn de bevindingen mogelijk ook beïnvloed door ongekende factoren of verschillen tussen de deelnemers. Er zijn nog meer beperkingen. Behalve de kleine onderzoeksgroep (10 versus 25) is de veronderstelling dat verlengde telomeren in het algemeen leiden tot een betere gezondheid niet bewezen.
We weten ook niet of de lengte van de telomeren zorgt voor een betere prognose van prostaatkanker of voor een langere levensverwachting. De studie onderzocht evenmin of een gezonde leefstijl bij mannen zonder prostaatkanker ook aanleiding geeft tot een verlenging van telomeren.
Conclusie
Deze studie besluit dat een ingrijpende aanpassing van leefstijl een relatieve verlenging van telomeren veroorzaakt bij mannen met prostaatkanker. Verder onderzoek is nodig om de resultaten van deze studie al dan niet te bevestigen. Het is niet duidelijk wat deze studie betekent op vlak van prognose en levensverwachting.
