Waar komt dit nieuws vandaan?
Het ‘gebroken hart-syndroom’ of takotsubo-syndroom werd voor het eerst beschreven door Japanse wetenschappers begin jaren negentig. Het komt bijna uitsluitend voor bij vrouwen na de menopauze en wordt uitgelokt door hevige emoties,zoals een relatiebreuk bijvoorbeeld (‘gebroken hart’-syndroom), maar evengoed door andere emotionele gebeurtenissen (overlijden van partner, zwaar ongeval, enzovoort). Het syndroom wordt gekenmerkt door hevige pijn op de borst en kortademigheid, wat kan leiden tot een hartinfarct. Op een elektrocardiogram (hartfilm) is een zeer typische afwijking te zien die doet denken aan een takotsubo, dat is een pot waarmee Japanse vissers vroeger octopussen vingen (een bolle pot, met een smalle nek: de octopus zwemt erin en kan er niet meer uit). In de nieuwe studie die nu de media haalde, analyseerden onderzoekers gegevens uit een internationaal takotsubo-register, betreffende 485 mensen die het syndroom hebben gehad na een emotionele, stressvolle gebeurtenissen. De onderzoekers wilden weten wat deze mensen precies hadden meegemaakt: bij 95,9% bleek dat een negatieve gebeurtenis (overlijden van partner of kind, echtscheiding, zwaar auto-ongeluk, inbraak, arrestatie, huisbrand,...), maar bij 4,1% ging het om een zeer positieve gebeurtenis (huwelijk, feest, een autorace gewonnen, vroegere vrienden teruggezien, toffe job gevonden,...). De symptomen waren steeds dezelfde: pijn op de borst en kortademigheid. De onderzoekers concluderen dat het takotsubo-syndroom niet alleen voorkomt bij hevige negatieve emoties, maar ook kan optreden bij hevige positieve emoties, al lijkt dat veel zeldzamer.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Echt nieuw is dat niet. Het takotsubo-syndroom, mag in de volksmond wel ‘gebroken hart-syndroom’ genoemd worden, wetenschappers die het fenomeen bestuderen laten zich niet uit over de aard van de emoties. Het gaat vooral om hevige stress-reacties. Deze lokken chemische reacties uit in het lichaam, waardoor bepaalde hormonen vrijkomen die leiden tot het verkrampen van de kransslagaders (waardoor het hart eventjes minder zuurstof krijgt en een infarct riskeert) en een voorbijgaande ballonvormige uitzetting van de hartspier. In de meeste gevallen keert deze toestand terug naar normaal wanneer men weer rustiger is, maar een enkele keer kan de hevige stress leiden tot een hartinfarct.
Het takotsubo-syndroom komt bijna uitsluitend bij oudere dames voor, waarom weet niet niet, maar vermoed wordt dat vrouwelijk hormoon oestrogeen (of eerder een gebrek eraan) een rol speelt.
In deze studie rapporteerden slechts 20 personen van 485 een positieve gebeurtenis, wat zeer weinig is. Het cijfer is zo laag, dat het op dit moment weinig betrouwbaar is. Mogelijk klopten de verhalen niet allemaal, of geven mensen een andere interpretatie aan wat ze meemaakten.
Conclusie
Hevige emoties kunnen inderdaad spasmen van de kransslagaders uitlokken, het zogenaamde takotsubo-syndroom, beter gekend als ‘gebroken hart-syndroom’. Meestal gaat het om negatieve gebeurtenissen, maar in uitzonderlijke gevallen zou dit ook kunnen optreden na hevige positieve emoties, zo stelt deze studie. Dit is echter nog allemaal niet zeker, en hoogst uitzonderlijk. Geen enkele reden dus om zich in te houden bij blijde gebeurtenissen.
