Waar komt dit nieuws vandaan?
Nederlandse onderzoekers gingen na of vasten tijdens een chemokuur bij borstkanker een invloed had op de behandeling (1). Dierproeven met borstkanker konden aantonen dat vasten tumoren doet krimpen tijdens een chemokuur. De hypothese is dat gezonde cellen beter opgewassen zijn tegen voedselschaarste dan tumorcellen, die meer energie nodig hebben om te groeien. De kankercellen gaan eigenlijk sneller uithongeren. Of vasten tijdens een chemokuur ook nuttig is bij mensen, is tot op vandaag niet duidelijk.
Om een antwoord te vinden op hun onderzoeksvraag, verdeelden de onderzoekers 130 vrouwen met borstkanker in een vroeg stadium, die een chemokuur zouden krijgen voor de operatie, in twee groepen: een groep kreeg normale voeding, een tweede groep kreeg een vastenpatroon. De vastengroep moest drie dagen voor elke chemokuur en op de dag van de kuur een vleesloos eiwit- en caloriearm dieet volgen, bestaande uit soepjes, sapjes en thee. De eerste dag telde de opname nog 1.200 calorieën, de volgende drie dagen een magere 200 calorieën.
Bij de vastende deelnemers bleken de borsttumoren na afloop van de chemotherapie sterker te zijn gekrompen. Dit stelden de onderzoekers vast op scanbeelden, die ze vergeleken met de niet-vastende groep vrouwen. Op de nevenwerkingen had de vastenkuur geen effect.
De onderzoekers besluiten dat er meer onderzoek moet gebeuren naar vasten tijdens een chemokuur.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het wetenschappelijk onderzoek naar voeding tijdens een chemokuur is belangrijk, maar kankerspecialisten waarschuwen voor te snelle conclusies. Sommigen vrezen zelfs dat het vasten de werkzaamheid van bepaalde middelen die tijdens een chemokuur gebruikt worden kan doen afnemen.
Een zwakte van de studie is dat verschillende types borstkankers door elkaar werden gemengd. Veel mensen beschouwen borstkanker als één aandoening, maar er bestaan verschillende vormen die totaal anders reageren op behandelingen.
De boodschap van deze studie is dat er meer onderzoek moet gebeuren naar de rol van voeding tijdens een behandeling van borstkanker. De boodschap is niet dat vrouwen met borstkanker massaal moeten vasten in de hoop om zo snel mogelijk te genezen. Een belangrijk punt is dat slechts 22 van de 65 vrouwen die een vastenkuur volgden, de behandeling volhielden. Dit toont aan dat het helemaal niet eenvoudig is om tijdens chemokuren zo’n streng dieet te volgen. Bovendien moeten vrouwen met kanker op krachten blijven. Dat is niet evident wanneer ze gedurende enkele dagen zo goed als niets mogen eten. Ondervoeding heeft een ongunstige invloed op de behandeling van kanker (2).
Eerder onderzoek uit 2019 toonde aan dat het effect van kortdurend vasten tijdens de behandeling van kanker nog in zijn kinderschoenen staat. Er mogen daarom helemaal nog geen adviezen voor kankerpatiënten geformuleerd worden hieromtrent.
Conclusie
Nederlandse onderzoekers gingen na of vasten tijdens een chemokuur bij borstkanker het gezwel kan doen verkleinen. Bij de vastende deelnemers bleken de borsttumoren inderdaad iets gekrompen, maar het is niet duidelijk of dit een effect heeft op de behandeling. Bovendien is minder eten als je kanker hebt op dit moment niet aan te raden.
