Leven fietsers langer?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Het bericht komt uit een studie van de universiteit van Utrecht en werd gepubliceerd in de American Journal of Public Health (1). De onderzoekers baseerden zich op gegevens uit het ‘Onderzoek Verplaatsingsgedrag en Mobiliteitsonderzoek Nederland’, waarin jaarlijks 50.000 Nederlanders ondervraagd worden over hoe vaak ze fietsen, de auto of het openbaar vervoer nemen, enz.

Een gemiddelde Nederlander zit zo’n 75 minuten per week op de fiets. De impact van fietsen op het sterftecijfer baseerden de onderzoekers op een literatuuronderzoek uit 2014 waarin de resultaten uit zeven studies naar de gezondheidseffecten van fietsen werden samengenomen (2). Hieruit bleek dat men gemiddeld per gefietst uur ongeveer een uur langer leeft. Bij iemand die 100 minuten per week fietst, daalt de sterfte met 10%. Hoe meer je fietste, hoe groter het effect was.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Het enige wat we uit dit soort studies over fietsen kunnen besluiten, is dat fietsers langer leven dan mensen die niet fietsen. Waarom dat zo is, vertelt zo’n studie ons niet. Het zou kunnen dat mensen die fietsen van nature gezonder zijn dan mensen die niet fietsen. En dat zij die het meest fietsen het meest gezond zijn, en dus het langst leven. Fietsers verkeren waarschijnlijk in een betere conditie dan de gemiddelde burger, houden er een gezondere levensstijl op na, en roken bijvoorbeeld minder. Het is dan ook geen verrassing dat mensen met zo’n profiel langer leven dan volkomen sedentaire mensen. Mogelijk zouden diezelfde individuen ook langer leven zonder dat ze fietsen.

We weten niet met zekerheid wat het effect is van fietsen en hoe groot dit effect dan zou zijn. We zullen het ook nooit met zekerheid te weten komen. Daarvoor zou je duizenden proefpersonen gedurende vele jaren een aantal minuten of uren per week moeten verplichten te fietsen, en een vergelijkbare controlegroep moeten verbieden te fietsen. Indien zou blijken dat fietsers langer leven dan niet-fietsers, zou kunnen besloten worden dat deze levenswinst aan het fietsen te danken is. Een dergelijke studie is natuurlijk niet uitvoerbaar.

Conclusie

Meerdere studies hebben reeds een verband gelegd tussen lichaamsbeweging en gezondheid. Hoe dit verband precies tot stand komt en hoe groot het is, weten we echter niet.