Lopen vrouwen met een spiraaltje minder kans op baarmoederhalskanker?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Baarmoederhalskanker is wereldwijd de derde meest voorkomende kanker, maar bij ons staat de kanker op de dertiende plaats, dankzij vroegtijdige opsporing (uitstrijkjes) en vaccinatie tegen het humaan papillomavirus (HPV). Het HPV-virus is de grootste oorzaak van baarmoederhalskanker.

Amerikaanse onderzoekers namen alle goed uitgevoerde studies samen waarin het verband tussen spiraaltjes (zowel koper- als hormoonspiraaltjes) en baarmoederhalskanker onderzocht was (1). In totaal vonden ze 16 studies die aan hun criteria voldeden, waardoor ze beschikten over informatie van 4.945 vrouwen met baarmoederhalskanker en 7.537 vrouwen zonder. Vijf studies waren gevoerd in Westerse landen en 11 in ontwikkelingslanden.

Ze vonden dat vrouwen die ooit een spiraaltje hadden gehad 36% minder kans liepen op baarmoederhalskanker. Ook wanneer rekening gehouden werd met socio-economische status, rookgedrag, leeftijd bij eerste seks, aantal sekspartners, zwangerschappen en uitstrijkjes.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Alle studies opgenomen in dit onderzoek werden vóór de introductie van de HPV-vaccinatie gevoerd. Omdat Westerse landen de HPV-vaccinatie van jonge meisjes ondertussen geïnstalleerd hebben, zal het aantal gevallen van baarmoederhalskanker hier fors dalen. Het beschermend effect van een spiraaltje wordt hierdoor minder relevant. Voor vrouwen in ontwikkelingslanden kan het wel een belangrijke rol spelen.

De onderzoekers konden op basis van de beschikbare gegevens geen onderscheid maken tussen hormoonspiraaltjes (Mirena®) en koperspiraaltjes. Evenmin is bekend hoe lang de vrouwen de spiraaltjes gebruikten. Met een aantal risicofactoren voor baarmoederhalskanker werd bovendien geen rekening gehouden, waaronder de hiv-status en erfelijke aanleg.

Conclusie

Spiraaltjes, zowel koper- als hormoonspiraaltjes, zijn veilige anticonceptiemiddelen. Mogelijk verminderen ze het risico op baarmoederhalskanker een klein beetje, maar helemaal beschermen tegen de kanker doen ze zeker niet. Vrouwen met een spiraaltje moeten evengoed regelmatig een uitstrijkje laten afnemen.