Maakt een slapeloze nacht ons gevoeliger voor pijn?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Neurowetenschapper Matthew Walker van de Universiteit van Californië onderzocht het effect van een sterke (en dus pijnlijke) hittebron bij de enkel op het brein van 25 gezonde testpersonen. Hij vergeleek resultaten na een verkwikkende nacht slaap met resultaten na een slapeloze nacht (1). Uit het onderzoek bleek dat slecht slapen een mens 15% tot 30% pijngevoeliger maakt. De studie bevestigt dus dat onze hersenen pijn anders inschatten wanneer ze minder uitgerust zijn.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Deze studie is niet de eerste die deze effecten van slaaptekort op onze pijngrens vaststelt (2-5). De experimenten worden echter meestal uitgevoerd bij een kleine groep proefpersonen en zijn vaak van korte duur (1 nacht tot 1 week). Een langetermijnstudie zou ook niet ethisch zijn: proefpersonen gedurende lange tijd blootstellen aan de gekende negatieve effecten van slaapgebrek is niet te verantwoorden.

De mechanismen voor de negatieve effecten van slaaptekort zijn nog niet geheel duidelijk. Er worden allerlei theorieën beschreven, maar er is nog geen definitief bewijs. Verrassend is dat niet: als er een orgaan in ons lichaam ontzettend ingewikkeld in elkaar zit, is het ons brein wel.

Pijn is een complex fenomeen met fysieke, cognitieve, emotionele, spirituele en relationele componenten. Dit multidimensionale karakter moet een plaats krijgen in de beoordeling van pijn. Dat er onderzoek gebeurt naar de effecten van slaap op pijn is dus een goede zaak.

Hoeveel slaap iemand nodig heeft, is individueel bepaald. De ene persoon kan perfect functioneren na slechts 6 uur slaap, terwijl de andere minstens 9 uur nodig heeft. Het is wel duidelijk dat we met z’n allen minder en minder slapen, en dat dit geen positieve evolutie is.

Conclusie

Dit kleinschalig onderzoekt bevestigt de resultaten van voorgaand gelijkaardig onderzoek. Te weinig slapen en onderbroken slapen maakt ons gevoeliger voor pijn. De wisselwerking tussen slecht slapen door pijn en (de verergering van) pijn door slecht slapen moet verder bestudeerd worden.